Aanbevelingen voor omgevingsvisies en -verordeningen

Algemeen

• Geef duidelijk aan wat u op het gebied van participatie verwacht bij initiatieven vanuit ontwikkelende en bouwende partijen, en voor grotere en kleinere projecten. Stem dit waar mogelijk af met omringende gemeenten en leg een en ander vast in bijvoorbeeld een participatienota;
• Wees terughoudend met het vaststellen van een Omgevingswaarde. Een te strenge norm kan bouw- en infraprojecten (ook onderhoud) in uw gemeente onmogelijk maken. Breng daarom eerst goed alle risico’s in kaart;
• Gebruik de Economische Effect Rapportage om inzicht te krijgen en houden in welke effecten omgevingsvisies, omgevingswaarden et cetera op economie, werkgelegenheid en bereikbaarheid hebben;
• In het verlengde van het vorige punt: Het is goed om ambities te hebben als gemeente op bijvoorbeeld het gebied van duurzaamheid, circulariteit, klimaatadaptatie etc. Besef anderzijds dat alle extra (kwaliteits-)eisen die aan woningen worden gesteld boven de wettelijke eisen een rechtstreeks effect hebben op de bouw- en ontwikkelkosten en dus op de betaalbaarheid daarvan voor corporaties en kopers. Zoek daarom naar een goed evenwicht tussen de diverse factoren;

Duurzaamheid en milieu

• Zorg ervoor klimaatadaptatie (tegengaan wateroverlast, hittestress en droogteproblematiek) vroegtijdig en integraal mee te nemen in beleid en plannen in de fysieke omgeving. In een later stadium is het veel complexer alsnog te voldoen aan de verplichtingen vanuit het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie;
• Sluit direct aan op de regionale uitvoeringsplannen (verplicht vanuit het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie) en kijk bij klimaatadaptatie naar meekoppelkansen voor natuurinclusief bouwen;
• Gebruik de Handreiking Klimaatadaptief Bouwen - Klimaatadaptatie (klimaatadaptatienederland.nl). Deze helpt gemeenten en andere decentrale overheden om klimaatadaptief bouwen en inrichten in hun beleid en plannen vast te leggen. De handreiking laat met voorbeelden zien welke mogelijkheden voor klimaatadaptief bouwen en inrichten er zijn;
• De RES moet uiteindelijk worden opgenomen in provinciale omgevingsvisies en verordeningen, en in gemeentelijke omgevingsplannen. Maak tijdig integrale keuzes hoe om te gaan met eventuele strijdigheden tussen de RES en andere belangen binnen het omgevingsbeleid zoals ten aanzien van woningbouw, landbouw, natuur en klimaatadaptatie. Voorkom dat RES voorstellen op een later moment moeten worden herroepen en waardoor het draagvlak voor de energietransitie wordt ondermijnd.
• De Omgevingswet vereist een integrale benadering van zowel de bovengrond, als de ondergrond. Breng in kaart wat de consequenties zijn van de RES voor de ondergrondse infrastructuur;
• De gemeente heeft de regierol in de wijkgerichte aanpak en geeft sturing op basis van een transitievisie warmte, uitvoeringsplannen en het omgevingsplan. De inhoud van het uitvoeringsplan vormt een belangrijke basis voor de regels die in het omgevingsplan worden vastgelegd. Zorg daarom dat het uitvoeringsplan mede wordt opgesteld in samenwerking met bewoners, gebouweigenaren en stakeholders, waaronder de partijen betrokken bij de uitvoering, zoals netbeheerders, woningcorporaties, aannemers en installateurs. Het is van belang dat zij goed op de hoogte te zijn van plannen en planningen. Dit vergroot de uitvoerbaarheid van plannen en maakt duidelijk wat van de stakeholders wordt verwacht en wat men van de gemeente mag verwachten.
• Gebruik de Bodemkwaliteitskaart in het kader van PFAS;

Woningbouw

• Woningbouwprogrammering moet gebaseerd zijn op (zo actueel mogelijk) onderzoek van de lokale woningbehoefte;
• De ontwikkeling van woningbouwplannen vergt een lange tijd waarin veel onvoorziene belemmeringen en risico’s kunnen optreden waardoor plannen uitvallen of vertraging oplopen. Zorg er daarom voor dat er tenminste woningbouwplannen zijn vastgesteld voor 130% van de benodigde plancapaciteit;
• Generiek vastgestelde percentages sociale huur, vrije sector huur (middenhuur en dure huur), goedkope (sociale) – middeldure en dure koop doen geen recht aan diversiteit van locaties en behoeftes. Laat per locatie ruimte open voor de concrete invulling van typen en aantallen die aansluiten bij de woonbehoeftes en waarmee de businesscase sluitend te maken valt;
• De wens voor binnenstedelijk woningbouw is begrijpelijk. De complete woningbouwopgave is echter niet alléén binnenstedelijk te halen. Anticipeer daarom nu al wat komt kijken bij buitenstedelijke ontwikkelingen en wijs op tijd uitleglocaties aan.