Rijke oogst infradialogen
Vrijdag 15 december 2023
Vanaf 2019 zijn infraondernemers met diverse impactvolle dossiers geconfronteerd, zoals stikstof, PFAS, corona, prijsstijgingen en de energietransitie. Om onze gezamenlijke koers te bespreken, organiseerden we vier infradialogen. Het waren geanimeerde gesprekken met veel bruikbare suggesties. Deze inbreng gaan we gebruiken om onze belangenbehartiging en dienstverlening nog beter aan te laten sluiten op de behoeften van onze leden. Daarnaast hebben we alvast een overzicht van onderzoeken en handreikingen gemaakt, die je kan gebruiken in je gesprek met opdrachtgevers.
Personeel en instroom ervaren als grootste uitdaging
De kracht van de sector staat of valt met voldoende en gekwalificeerd personeel. Bouwend Nederland trekt er met imago- en instroomcampagnes hard aan om de instroom vergroten, maar het zal – mede vanwege demografische ontwikkelingen - een hele toer worden om in de toekomst voldoende personeel te werven. Deelnemers aan de infradialogen doen een aantal goede suggesties. Zo vraagt de jongere generatie om een eigentijdser personeelsbeleid met meer flexibiliteit en vrije tijd. Ook zien ondernemers kansen in het aantrekken van nieuwe doelgroepen zoals zij-instromers, vrouwen, vluchtelingen en gepensioneerden die het leuk vinden om nog te werken. En tot slot kan je zoeken naar manieren om werkzaamheden efficiënter uit te voeren of te automatiseren.
Continuïteit infrawerken bij gemeenten en Rijkswaterstaat
Gemeenten zijn een heel belangrijke opdrachtgever voor infrabedrijven. Uit onderzoek blijkt dat het ruim 70% van de gemeenten niet lukt om geplande infrawerkzaamheden datzelfde jaar op de markt te brengen. Als grootste oorzaak noemen zij het tekort aan deskundige ambtenaren. Vaker werken in bouwteams en raamcontracten afsluiten, kan wellicht uitkomst bieden. Daarmee worden gemeenten ontlast én bieden zij continuïteit voor onze sector. We kunnen als infrabedrijven ook ondersteunen in de projectvoorbereiding. Daarnaast is het zinvol om met gemeenten in gesprek te gaan over voor hen belangrijke thema’s. Denk aan de implementatie van zero-emissiezones en mobiliteit van de toekomst. Het tekort aan deskundige ambtenaren speelt ook bij Rijkswaterstaat, wat zich vertaalt in meer processturing en administratieve regels. Ook met RWS willen leden, in constructief overleg, zoeken naar oplossingen.
Urgentie creëren voor investeringen in infra
We werken aan maatschappelijke vraagstukken zoals mobiliteit, klimaat en water en de energietransitie. Maar als er bezuinigingen nodig zijn, dan trekt onze sector vaak aan het kortste eind. Infraondernemers zijn op dit vlak eensgezind: als we de enorme renovatieopgave niet oppakken, dan gaan er ongelukken gebeuren. Het is vijf voor twaalf waarschuwen ze. Die maatschappelijke pijn mag zichtbaarder worden, op bestuurlijk niveau én in het publieke debat. Als we kijken naar de onderwerpen die ‘het grote publiek’ aanspreken, dan scoren dijken en drinkwater het allerbeste. Ook veiligheid is voor het publiek belangrijk, belangrijker dan het bestrijden van files. Daar kunnen we op inspelen.
Stikstof: belemmering én kans
Deelnemers aan de infradialogen noemen het een absurde situatie: de bouw- en infrasector neemt 0,6% van de stikstofuitstoot voor zijn rekening, maar we worden als sector hard geraakt. Ondanks een aantal lobbysuccessen, is een structurele oplossing nog niet in beeld. Ondernemers hebben aan de ene kant de behoefte om veel harder te ageren tegen het overheidsbeleid. Aan de andere kant zien ze de kansen van deze situatie. In principe gaat het stikstofdossier om natuurherstel en infraondernemers kunnen op dit gebied oplossingen bieden. Bijvoorbeeld door bij opdrachtgevers natuurinclusief en klimaatadaptief bouwen onder de aandacht te brengen.
Verduurzaming materieel
Voor het verduurzamen van bouwmaterieel ligt er met het convenant Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB) een duidelijk tijdspad. Emissieloos materieel stelt opdrachtgevers en infrabedrijven in staat om aan de stikstofeisen te voldoen én de CO2-uitstoot te verminderen. Ook nodigt de route naar schoon en emissieloos bouwen uit om je bouwlogistiek slimmer te organiseren. Maar er zijn ook grote knelpunten. Zo is de laadinfrastructuur ontoereikend en is nog niet al het materieel emissieloos verkrijgbaar. Infrabedrijven zijn daardoor genoodzaakt om materieel zelf om te bouwen of mee te ontwikkelen. De oproep aan opdrachtgevers is om bedrijven langjarig de zekerheid te geven die nodig is om te kunnen investeren.
Circulariteit en milieustoffen
Op het gebied van circulariteit en milieustoffen werken ontwikkelingen elkaar tegen. Aan bedrijven wordt gevraagd om meer circulair te werken. Maar de milieunormen voor te hergebruiken producten worden steeds strenger. Voor ons als sector is de basis is dat we moeten voldoen aan wettelijke eisen en daarin onze verantwoordelijkheid pakken. Daarnaast kunnen we de overheid voorzien van kennis over wat wel en niet kan bij hergebruik en circulariteit. Opdrachtgevers hebben hierin ook een eigen verantwoordelijkheid. Neem bijvoorbeeld het hergebruik van asfalt. Vooraf moet duidelijk zijn welke stoffen in het her te gebruiken asfalt aanwezig zijn.
Informatie voor het gesprek met je opdrachtgever
In de loop van 2024 komen we met concrete acties bij je terug. Heb je behoefte aan relevante achtergrondinformatie of handreikingen in het gesprek met je opdrachtgevers? Bekijk dan het overzicht dat we voor je hebben gemaakt.
Gerelateerd nieuws
Voor bedrijven die volgens de RGS-methodiek werken biedt de Wkb kansen, al moet je er wel een en het ander voor geregeld hebben. Tijdens ons webinar op 15 oktober zorgen we dat al je vragen in 45 minuten worden beantwoord. Het webinar begint om 15 uur.
Na langdurig, intensief overleg tussen een vertegenwoordiging van opdrachtgevers en opdrachtnemers in de bouw, lanceert CROW de nieuwe basis voor geïntegreerde contracten, de UAV-GC 2025, op de InfraTech in januari 2025. De nieuwe versie van de UAV-GC is aangepast op onder andere risicoverdeling, aansprakelijkheid en samenwerking.
De Groot Vroomshoop krijgt vaker de vraag om meerjarige onderhoudscontracten na oplevering van nieuwbouw. De invulling van zo’n contract leent zich goed voor resultaatgericht samenwerken. Bedrijfsleider Michiel Brink vertelt hoe ze samen met woningcorporatie Domijn een nieuw samenwerkingscontract opzetten, dat als blauwdruk kan dienen voor toekomstige projecten.