Samenkomen voor een veiligere sector: contactgroep VGM/KAM spreekt elkaar in Oostzaan
Dinsdag 9 december 2025
Hoe zorg je ervoor dat veiligheid op de bouwplaats de aandacht behoudt die het verdient? Onder andere door twee keer per jaar samen te komen als Contactgroep VGM/KAM en met vakgenoten onderwerpen te bespreken die actueel en relevant zijn om de veiligheid te bevorderen. Dat is dan ook wat er gebeurde tijdens de bijeenkomst op 4 december bij Van der Valk Oostzaan. Naast twee interessante presentaties, was er ook voldoende gelegenheid om met elkaar in gesprek te sparren en kennis uit te wisselen.
Veilig en gezond werken
Itzél Zuiker trapte de bijeenkomst af met een toelichting op het meerjarenprogramma Veilig en Gezond Werken. De aanleiding voor dit programma is helder: nog altijd gebeuren er te veel ongevallen in de bouw. Daarnaast zijn er nog verschillende bedrijven die hun RI&E nog niet (volledig) op orde hebben. Zuiker gaf inzicht in wat er de komende jaren nodig is om structureel veiliger te gaan werken. Een belangrijk onderdeel daarvan is veiligheid in de keten, waarbij ook opdrachtgevers nadrukkelijk worden betrokken. Dat onderwerp raakte een snaar: dit speelt al jarenlang in de sector, maar wat verandert er nu echt? Bouwend Nederland blijft dit onderwerp onder de aandacht brengen en werkt vanuit het programma ook aan de ‘basis op orde’: meer informatie op de website, praktische hulp bij het verbeteren van veiligheidscultuur en nieuwe onderzoeken. Zo start er binnenkort een onderzoek naar het veiligheidsbewustzijn van leerlingen, waarmee het fundament van veilig gedrag al tijdens de opleiding wordt gelegd, een suggestie die eerder vanuit deze contactgroep kwam.
Leiderschap en veiligheid
In het tweede deel van de bijeenkomst nam Tom Stijger (Aboma) de aanwezigen mee in het thema leiderschap en veiligheid. Hoe krijg je mensen daadwerkelijk in beweging? Volgens Stijger begint het bij iets eenvoudigs: doorvragen. Op “hoe is het?” volgt vaak het automatische “prima”, maar als je doorvraagt, komt er misschien een heel ander antwoord. Ook gaf hij aan dat er binnen het bedrijf ruimte moet zijn om met elkaar in gesprek te gaan. Stijger illustreerde dit met het voorbeeld van een vliegtuigramp op Tenerife, waar gezag en hiërarchie verhinderden dat de copiloten de kapitein aanspraken op alarmsignalen en het vliegtuig uiteindelijk neerstortte. Ook op de bouwplaats spelen vergelijkbare vraagstukken: durven medewerkers een leidinggevende aan te spreken? Krijgen ze daar de ruimte voor? Wordt er echt geluisterd? Uit de groep kwam ook een herkenbaar dilemma: uitvoerders die medewerkers willen aanspreken op gedrag, maar vrezen dat deze de volgende dag niet terugkeren. Hoe streng mag je zijn? Wat mag je verwachten van iemand in een bepaalde rol? En belangrijker: welke handvatten krijgt iemand om het leiderschap in die rol goed uit te voeren? Krijgt iemand daarvoor coaching of training? Stijger benadrukte dat het veranderen van gedrag tijd en energie kost. Fouten moeten niet worden afgestraft met wegsturen, maar aangegrepen worden voor het gesprek.
Tijdens de afsluitende borrel werden de presentaties in kleiner gezelschap nog eens nabesproken. Dat is precies waar de bijeenkomsten voor bedoeld zijn, om samen het onderwerp veiligheid naar een hoger plan te tillen.