BouwBite over netcongestie: meer nadruk op flexvermogen
Dinsdag 16 april 2024
Afdeling Oost Brabant en Brabant Mid-West organiseren vier keer per jaar een online BouwBite over een actueel thema. Deze keer ging het over netcongestie. Manager strategie Edwin Edelenbos van Netbeheer Nederland legde de ruim zestig deelnemers helder uit wat er speelt.
Het elektriciteitsverbruik in Nederland is niet heel veel hoger dan tien jaar ervoor, maar er zijn wel steeds meer apparaten bijgekomen die hogere vermogens hebben. Denk aan elektrische auto's, warmtepompen, zonnepanelen en elektrische boilers. Daarbij komt dat de gelijktijdigheid toeneemt. Zonnepanelen leveren bijvoorbeeld vrijwel allemaal tegelijkertijd hun opgewekte elektriciteit aan het net. Als de dynamische elektriciteitsprijs laag is, willen gebruikers met zo'n contract op dat moment hun elektrische voertuigen opladen. Daar is het elektriciteitssysteem niet op ontworpen. Als het niet lukt om de piekbelasting te verlagen, gaat het gebied 'op slot' totdat er een oplossing is gevonden.
Hoe staat het met de beschikbare capaciteit in Brabant?
Naarmate de energietransitie verder op stoom komt, neemt de vraag om capaciteit toe. Zo is in 2023 meer dan 150 gigawatt capaciteit aangevraagd, tegenover ruim 44.000 megawatt een jaar eerder. Steeds meer netbeheerders geven periodiek een update over de transportcapaciteit van het net in hun verzorgingsgebied, vertelt Edelenbos. Ook Enexis, de netbeheerder in Brabant. Via een digitale kaart geeft Enexis inzicht in de wachtlijsten en planning van netuitbreidingen per regio. Je ziet hoeveel bedrijven er per station op de wachtlijst staan en hoeveel vermogen zij vragen.
Wat doen netbeheerders om de capaciteit te vergroten?
Netbeheerders investeren meer dan ooit in de uitbreiding en verzwaring van de energienetten, naast de investeringen voor onderhoud. Vanaf 2026 gaat het om ruim €8 miljard per jaar. Dat is ruim 100.000 km aan kabels, 50.000 wijkstations, 30 km2 systeembatterijen en ruim 1.000 km aan leidingen voor duurzame gassen. Ook dat zal allemaal niet genoeg zijn, verwacht Edelenbos. De energietransitie verloopt sneller dan netbeheerders kunnen bijbenen, óók omdat voor al deze nieuwe infrastructuur fysieke ruimte én tienduizenden vakmensen nodig zijn.
Kunnen we het slimmer organiseren?
Het net zit op een aantal piekmomenten per dag vol. Buiten de pieken is nog ruimte. Daarom zullen netbeheerders steeds vaker met (grote) klanten in gesprek gaan over flexibel vermogen, voorspelt Edelenbos. Flexibele inzet van energie betekent: de vraag naar of het aanbod van elektriciteit aanpassen aan de beschikbaarheid van elektriciteit of transportcapaciteit op dat moment. Denk aan een windpark dat een paar uur op halve kracht draait. Of aan industriële bedrijven die hun energievraag flexibiliseren.
Wat is het Nationaal Plan Energiesysteem?
Het Nationaal Plan Energiesysteem is de kabinetsvisie voor het energiesysteem tot 2050. Het kabinet gaat uit van maximale inzet op duurzame energie en infrastructuur, energiebesparing en slim inzetten van (schaarse) energie en infrastructuur. Het is belangrijk om voor ogen te houden dat de energietransitie veel méér is dan elektrificatie. De overheid benoemt ook doelen voor de aanleg van warmtenetten, waarbij huizen worden verwarmd met restwarmte van de industrie, en voor een waterstof-infrastructuur.
Bekijk hier de presentatie die is gegeven door Netbeheer Nederland.
Leestips
Gerelateerd nieuws
De laatste jaren ervaren we steeds meer de effecten van klimaatverandering. Neerslag te korten met als gevolg uitdroging van de grond en lagere waterstanden in watergangen, heftige kortstondige buien waarbij de rivier de Geul buiten haar oevers ging én nauwelijks meer een echte winter met vorst. Ook bij de aanleg van ondergrondse infrastructuur moeten we ons bewust zijn van weerrisico’s. Maar hoe doe je dat? Deze vraag stond centraal tijdens de GVE workshop op 27 juni 2024.
Sinds deze maand gelden er strengere voorwaarden bij de TOjuli-eis. Je kan niet meer volstaan met het vinkje ‘actieve koeling’ binnen de BENG berekeningen. Er gelden enkele aanvullende voorwaarden. Via de website van RVO kan je een rekentool aanvragen voor de vereenvoudigde berekening van de koelcapaciteit.
Vanaf 1 augustus is er een vrijstelling op asbestinventarisatieplicht voor het gas en elektriciteitsnet van de regionale netbeheerders.