“Digitaal samenwerken en industrialisatie zijn kansen voor de bouw”

Als sectorspecialist bij ING volgt Jan van der Doelen al bijna twintig jaar de ontwikkelingen in de bouwsector. Hij kijkt naar de marktomstandigheden en hoe bedrijven daar op inspelen. Welke kansen en welke risico’s zijn actueel, en wat betekent dat voor de sector en voor individuele bedrijven? Van der Doelen: "Digitaal werken heeft veel voordelen. Het helpt om projectrisico’s te beheersen. Dankzij digitalisering kan je de faalkosten flink terugbrengen. Ook draagt het bij aan sneller en duurzamer bouwen, waarbij informatie-uitwisseling in de hele keten centraal staat."

Ruimte om te innoveren

Zomer 2021 publiceerde ING een rapport waaruit bleek dat het groeitempo waarmee bouwbedrijven digitaliseren, afnam. Van der Doelen: "Vóór 2010 ging het snel met het plukken van laaghangend digitaal fruit. Denk aan het digitaliseren van administratieve processen en het gebruik van tablets voor medewerkers op bijvoorbeeld de bouwplaats. Daarna nam het tempo iets af. In periodes waarin er volop werk is, is er vaak minder ruimte en aandacht om te innoveren. In de industrie is digitalisering veel sneller en daadkrachtiger opgepakt. Dat heeft overigens ook met financiële ruimte maken; in de bouw zijn de marges lager."

Jong talent aan je binden

Bouwend Nederland heeft drie onderzoeken laten uitvoeren naar digitalisering in de sector, in 2018, 2019 en 2020. Daaruit blijkt dat lidbedrijven langzaamaan oprukken naar de digitale voorhoede en dat ze cultuurverandering daarvoor essentieel vinden. Van der Doelen: "Als je jong talent aan je wil binden, dan zal je jezelf opnieuw moeten uitvinden. Thema’s als digitalisering, duurzaamheid en diversiteit zijn voor de jongere generatie belangrijk. Mijn advies: zorg dat je een aantrekkelijke werkgever blijft! Veel bedrijven zetten hier al goed op in."

Terugdringen faalkosten

Ruim een derde van de bedrijven verwacht dat de faalkosten sterk zullen teruglopen dankzij digitalisering. Van der Doelen vindt dat een te laag percentage. "Het terugdringen van faalkosten zou de belangrijkste reden moeten zijn om te investeren in digitaal werken. Ik verwacht dat dit percentage zal stijgen, naarmate de betaalbaarheid meer onder druk komt te staan. De grote kansen liggen in het digitaal samenwerken en industrialisatie. Voor beide is het noodzakelijk dat je strategische samenwerkingsrelaties bouwt."

Industrieel bouwen neemt hoge vlucht

Van der Doelen verwacht dat industrieel bouwen over pakweg tien jaar een hoge vlucht heeft genomen. "De schaal voor geïndustrialiseerd en conceptueel bouwen is alleen te bereiken door verregaande samenwerking of consolidatie. En door inzet van slimme technologie en digitale ondersteuning van het ontwerp- en productieproces. Er zal zeker ruimte blijven voor kleinere bouwbedrijven die zich vooral richten op onderhoud van bestaande woningen. Voor mij als bankier is de cruciale vraag: hoe betaalbaar blijft dat ten opzichte van industrieel werken?"

Verder lezen…

Meer informatie over dit onderwerp en praktische tools vind je in Digitalisering - Bouwend Nederland.