Regie en de informatieplicht: hoe zit het?
Vrijdag 5 december 2025
Niet alleen bij meerwerk kunnen de informatieplichten een rol van betekenis spelen. Dat kan ook bij eenvoudige verbouwings- en renovatieopdrachten voor een consument die op basis van regie worden uitgevoerd. De informatieverplichting over de prijs geldt, net als bij het onderwerp 'meerwerk', ook voor alle overeenkomsten én vooral in de précontractuele fase.
Verrichte werkzaamheden in regieovereenkomsten worden afgerekend tegen vooraf overeengekomen uurtarieven en de eenheidsprijzen voor de benodigde materialen. De aannemer krijgt dan betaald voor de daadwerkelijk gemaakte uitvoeringskosten, verhoogd met opslagen voor winst en algemene kosten. Hier wordt vaak voor gekozen in situaties waarin het lastig is de werkzaamheden vooraf te omschrijven en te begroten.
Onzekerheidsrisico voor de opdrachtgever door nacalculatie
De opdrachtgever weet dus van tevoren niet hoeveel hij aan de werkzaamheden kwijt zal zijn. Hij draagt het risico, immers, wanneer de werkzaamheden langer duren komen deze extra uren voor zijn rekening. Na afloop zal een nacalculatie plaats moeten vinden om de daadwerkelijk verschuldigde prijs vast te kunnen stellen.
Nacalculatie en de komst van de informatieplicht bij minder eenvoudige verbouwing en renovatie
Door de komst van de prijsinformatieplicht is het niet meer mogelijk om bij regiewerk te volstaan met het in de overeenkomst benoemen van het uurtarief en het opslagpercentage over het materiaal, en of het wekelijks laten ondertekenen van de urenstaten en het twee wekelijks factureren van het uitgevoerde werk. Het maken van een précontractuele inschatting van de uur- en de materiaalprijs is tegenwoordig dus onvoldoende.
Dat de opdrachtgevende consument welbewust heeft ingestemd met de overeengekomen regiebasis of de noodzaak van de prijsaanpassing zelf heeft kunnen begrijpen, is ook niet voldoende.
Als het op voorhand - dat wil zeggen: vooraf of uiterlijk bij het sluiten van de aanneemovereenkomst - niet mogelijk is om een vast bedrag te noemen, ligt het in dat geval op de weg van de aannemer om op een transparante wijze een inschatting te maken van de kosten van het project, eventueel met een onzekerheidsmarge.
Financiële zekerheid door essentiële prijsinformatie bij regiewerk
Het doel van de informatieplicht is dus de consumenten te behoeden voor het nemen van slecht geïnformeerde beslissingen.
Juist bij regie moet de aannemer de consument financiële bescherming bieden door duidelijk, dat wil zeggen: op een leesbare en op een begrijpelijke wijze, hem, voordat de overeenkomst wordt gesloten te informeren over de opbouw van de (opbouw van de) prijs, zodat hij in een positie komt om met de nodige voorzichtigheid te beslissen of hij het werk wil laten uitvoeren of niet. Het achteraf navraag doen, als hij meer inzicht wil aangaande de in rekening gebrachte daadwerkelijke regiewerkkosten, zoals voor de komst van de informatieplicht het geval was, kan de aannemer dus niet meer baten.
Door de komst van de prijsinformatieplicht gaat de overeenkomst op regiebasis steeds meer lijken op een aannemingsovereenkomst met een vaste aanneemsom.
Om die reden zou men ook kunnen kiezen voor een vaste aanneemsom met aanzienlijke stelposten voor de onderdelen die onzeker zijn. Dan zal de aannemer zijn administratie goed moeten bijhouden, omdat hij de consument dan bij iedere stelpost aantoonbaar moet waarschuwen als een stelpost met meer dan 10% dreigt te worden overschreden.
Regiewerk: geen aantrekkelijk vooruitzicht voor de aannemer en de consument
Voor de aannemer is het werken onder regie niet echt een aantrekkelijk vooruitzicht. Want komt het tot een procedure en mocht dat leiden tot het oordeel dat hij abusievelijk onvoldoende inzicht heeft gegeven in de prijs, dan kan hij zomaar worden geconfronteerd worden met een korting van 25% of met een volledige vernietiging van de aannemingsovereenkomst. Het financiële risico is dus van de consument naar de aannemer gegaan.
Voor de opdrachtgever is dit evenzeer geen aantrekkelijk vooruitzicht: want wat heeft een consument aan de informatieplichtbescherming als aannemers door die verplichting om de opdracht niet meer aan te nemen of tussentijds uitsluitend nog maar tegen een vaste aanneemsom willen werken.
Deze ontwikkeling door de komst van 'de prijsinformatieplicht' zal bij minder ingrijpende verbouw- en renovatiewerken waar consumenten de opdrachtgevende partij zijn de nodige invloed op de slagkracht en de bedrijfsvoering van de aannemer gaan hebben.
Dit artikel betreft echter de informatieplicht jegens de consument op grond van de Richtlijn 2011 /83/EU, zodat de niet-consumenten buiten beschouwing gelaten worden.