Samen in de hoogste versnelling
Woensdag 8 november 2023
Het elektriciteitsnetwerk in Nederland staat voor een grote uitdaging. De vraag naar elektriciteit blijft groeien en de capaciteit is op veel plaatsen al bijna volledig benut. Dit vormt een obstakel voor bedrijven die willen elektrificeren en voor nieuwe utiliteitsbouwprojecten. Om deze problemen aan te pakken en om de netverzwaring te versnellen, heeft Netbeheer Nederland een concept uitvoeringsagenda gelanceerd genaamd 'samen in de hoogste versnelling', naast de jaarlijkse investeringen van 8 miljard euro in het elektriciteitsnet. Dit artikel licht een aantal maatregelen toe die worden genoemd in deze agenda.
Een van de maatregelen die Netbeheer Nederland voorstelt, is de invoering van een 'productiekaravaan'. Dit is een planmatige aanpak om voorspelbaarheid en efficiëntie te creëren tijdens de uitvoering. Door grote delen van het netwerk spanningsloos voor te bereiden, kan er een van grotere pool aan arbeidskrachten en aannemers gebruik gemaakt worden. Gespecialiseerde technici sluiten vervolgens het nieuwe netwerk aan. De planning van deze productiekaravanen bepalen de netbeheerders in samenwerking met de overheden en uitvoeringspartners. Om te kunnen starten moeten de gemeenten aan enkele randvoorwaarden voldoen, zoals het tijdig verlenen van vergunningen.
De Vergunningenfabriek: Snellere Toegang tot Locaties
Om het vergunningenproces te versnellen stellen de Netbeheerders een strakke werkwijze voor: 'de vergunningenfabriek'. In de 'vergunningenfabriek' wordt samengewerkt aan het tijdig gereed maken van benodigde vergunningen, die zoveel mogelijk gestandaardiseerd zijn. De vergunningen worden meerjarig vooruit en in bulk gegund. Netbeheerders en aannemers kunnen efficiënter aan het werk, doordat benodigde locaties en vergunningen sneller beschikbaar zijn dan in het huidige systeem.
Meer Buitenlandse Arbeidscapaciteit: Wereldwijde Technische Expertise
Netbeheer Nederland stelt voor om de benodigde arbeidscapaciteit aan te vullen met technici op mbo-niveau uit de hele wereld. Hun visie is dat door tijdelijk buitenlandse technici toe te laten voor uitvoeringswerk een deel van het arbeidstekort kan worden opgevuld. Om dit te bereiken wil Netbeheer Nederland samenwerken met de Rijksoverheid aan de vakkrachtenregeling, die het mogelijk maakt reguliere werkvergunningen te verstrekken aan elektrotechnici van buiten Europa. Ze pleiten ook voor verruiming van de huidige kennismigrantenregeling door minder nadruk te leggen op inkomen en opleidingsniveau.
Extra Maatregelen voor Uitvoeringspartners en Innovatie
Naast de genoemde initiatieven benadrukken de netbeheerders het belang van zekerheid voor hun uitvoeringspartners. Zij zetten omvangrijke meerjarige werkpakketten in de markt. Het volumerisico komt bij de netbeheerders te liggen, hierdoor hopen ze zekerheid te creëren waardoor ketenpartners meer kunnen investeren in opschaling, opleiding, kennis en innovatie. Tot slot benadrukken de netbeheerders de noodzaak om te innoveren en efficiënter te werken. Er is een structureel tekort aan gekwalificeerde technici en daarom zullen ze samenwerken met ketenpartners om te focussen op innovaties die de productiesnelheid verhogen. Dit omvat onder andere standaardisatie, modulaire oplossingen en technologische verbeteringen.
Samen en Sneller aan de Slag
Het is mooi om te zien dat Netbeheer Nederland met deze concept uitvoeringsagenda handen en voeten probeert te geven aan de verzwaring en uitbreiding van het elektriciteitsnet. Dit gaat op termijn ook oplossingen bieden aan de bouwende collega's en de verduurzaming van Nederland. Zoals al eerder uitgedragen ondersteunt Bouwend Nederland om samen met alle ketenpartners te komen tot slimmere, meer efficiënte werkwijzen in de uitvoering. Bouwend Nederland, Techniek Nederland en Netbeheer Nederland zijn onder de noemer 'Samen aan de slag' al intensief met elkaar in gesprek en werken aan concrete acties op dit gebied. Dit willen we de komende tijd nog verder uitbouwen vanuit de praktijkervaringen die nu in pilots worden opgedaan. Onder de noemer 'Sneller aan de slag' werken deze brancheorganisaties met de ketenpartners aan het werven en opleiden van voldoende gekwalificeerd personeel. Langjarige en rendabele contracten zijn daarbij een randvoorwaarde om tijdig te kunnen investeren in personeel en duurzame bedrijfsmiddelen. Wel moet met bij het verwerven van meer buitenlandse capaciteit goed nagedacht worden over het borgen van veiligheid en welk effect taalbarrières hierop kunnen hebben. Meer spanningsloos werken kan – binnen de juiste randvoorwaarden - de mogelijkheden voor een veilige inzet van anderstalige capaciteit vergroten.
Gerelateerd nieuws
In woonwijken worden door de energietransitie meer en vaker werkzaamheden uitgevoerd aan het gas- en elektriciteitsnetten. Deze werkzaamheden kunnen mede door de omgeving zorgen voor onvoorziene omstandigheden. Wanneer er sprake is van tijdsdruk, is het extra moeilijk om hiermee om te gaan. De werkgroep Leren van Arbo-incidenten heeft een nieuwe toolboxfilm uitgebracht. In deze film wordt een voetganger aangereden door een kraan tijdens graafwerkzaamheden. Gelukkig is er in dit geval geen sprake van letsel. Doel van deze toolboxfilm is om met elkaar het gesprek aan te gaan over hoe met vergelijkbare situaties om te gaan.
Zoals al eerder vermeld, inspecteert de Nederlandse Arbeidsinspectie dit jaar en in 2026 op fysieke belasting bij straatwerk. Dit heeft tot een groot aantal stilleggingen geleid omdat er niet machinaal/mechanisch werd bestraat waar dat wel mogelijk was. We hebben met de arbeidsinspectie gesproken om meer duidelijkheid te krijgen wanneer een project stilgelegd zal worden. We blijven hierover ook met hen in gesprek.
In 2014 werd in Twente het initiatief Zorgvuldige Aanleg en Reductie van Graafschade (ZoARG) gelanceerd. Sindsdien hebben tientallen afstudeerders, een tiental Engineering Doctorate-graduates en vele studenten de graafsector leren kennen, evenals de cruciale rol die innovatieve oplossingen spelen in het ontwikkelen van een professionelere graafpraktijk.