Stikstofprobleem nog steeds grote belemmering voor aanleg wegen en bouw woningen
Maandag 4 maart 2024
Het aanhoudende stikstofprobleem is al jaren een groot struikelblok voor de aanleg van nieuwe wegen. In de periode tot 2030 krijgen weggebruikers te maken met extra files en €400 miljoen extra filekosten. Ook lopen woningzoekers een groot risico op vertraging van de bouw van 460.000 nieuwe huizen. Daarnaast zorgt dit voor een productieverlies voor wegenbouwers van €1,2 miljard. Deze cijfers komen uit een onderzoek van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) in opdracht van Bouwend Nederland. Woensdag 6 maart doet de Raad van State uitspraak in het wegenproject ViA15. We hopen dan perspectief te krijgen onder welke nieuwe juridische voorwaarden nieuwe aanleg weer mogelijk wordt.
Lees hier het artikel in het FD
"De cijfers uit het onderzoek bevestigen wederom dat we vaart moeten maken om stikstofruimte te creëren voor nieuwe infrastructuur", benadrukt Richard Mulder, beleidsadviseur stikstof. "Het kabinet kan het zich niet veroorloven om in het huidige trage tempo de stikstofproblematiek aan de pakken. Hou de stilgelegde infraprojecten opnieuw tegen het licht op basis van de huidige juridische en ecologische inzichten. Een positief vonnis van de Raad van State op 6 maart over het wegenproject ViA15 is belangrijk om de bouw van nieuwe wegen weer mogelijk te maken."
Verdubbeling files
Mede door problemen met stikstof zijn 18 wegenprojecten stilgezet of vertraagd. Het totale budget dat met deze projecten is gemoeid bedraagt €7,2 miljard. Zes van de getroffen projecten zijn essentieel om 16 van de 50 grootste fileknelpunten aan te pakken. De files zullen verdubbelen als de projecten niet worden uitgevoerd. Voor de periode 2024-2030 kosten deze extra files €450 miljoen. Naast wegenbouw komen ook dijkverzwaringsprojecten en infraprojecten gericht op het verzwaren van het elektriciteitsnetwerk in de problemen.
Verdere vertraging woningbouw
Er zijn momenteel 19 grootschalige woonlocaties in ontwikkeling voor de bouw van in totaal 500.000 nieuwe huizen. Ook de aanleg van wegen en openbaar vervoer is nodig om nieuwe grootschalige woonwijken bereikbaar te maken. De bouw van 460.000 nieuwbouwwoningen, vooral die in de buurt van kwetsbare natuurgebieden lopen kans op ernstige vertraging. Om dit mogelijk te maken zal stikstofuitstoot drastisch teruggebracht moeten worden.
Verschuiving naar onderhoud is pleister
Het verschuiven van het gereserveerde geld voor de aanleg van wegen naar onderhoud is weliswaar zeer welkom, maar het kost tijd voordat we daar echt de resultaten van gaan zien. Het is van belang om het verschuiven van de budgetten zo snel en effectief mogelijk uit te voeren om het productieverlies in de komende jaren te beperken. Overigens zal dit de maatschappelijke implicaties van het verdubbelen van files en het oplopen van het woningtekort niet verminderen.
Na de uitspraak van de Raad van State op 6 maart maken we opnieuw de balans op en volgt onze reactie.
Gerelateerd nieuws
Vandaag presenteerden LTO Nederland, de jonge boeren en tuinders (NAJK), provincies (IPO), gemeenten (VNG) en waterschappen (UvW) een stikstofplan met daarin een aantal stappen in de goede richting. Het is onvoldoende: om vergunningen te kunnen verlenen is het noodzakelijk dat op korte termijn stevige juridisch geborgde stikstofemissiereductie plaatsvindt. Het is goed dat de initiatiefnemers spreken over wettelijk vast te leggen sancties als de emissienormen in 2030 en 2035 niet gehaald worden, zoals vergunningen intrekken en korting van dierrechten. Toch is het plan nog onvoldoende om Nederland van het slot te halen. Het is bovendien nog onduidelijk wat die normen inhouden. Dat concluderen VNO-NCW, Natuurmonumenten, Bouwend Nederland en Natuur & Milieu.
We zijn positief over het initiatiefwetsvoorstel dat NSC deze week indient in de Tweede Kamer. Samen met VNO-NCW, Natuur & Milieu en Natuurmonumenten zien we dit voorstel als een belangrijke stap in het doorbreken van de langdurige stikstofimpasse. De voorgestelde wet geeft richting aan een structurele oplossing en biedt eindelijk het broodnodige perspectief voor boeren, bouwers, ondernemers én de natuur.
Ondanks brede kritiek wil het kabinet een ondergrens voor stikstofberekeningen invoeren. Deze aanpassing is volstrekt geen oplossing en vergroot het probleem juist. De enige uitweg uit het stikstofprobleem is het verlagen van de uitstoot, daar moet de focus op, zeggen VNO-NCW, Natuurmonumenten, Bouwend Nederland en Natuur & Milieu. De organisaties roepen kabinet en Tweede Kamer op snel met een pakket te komen dat voor stikstofreductie zorgt.