Zó bouwt Van Wijnen aan veiligheid

De Veiligste Bouwer is een initiatief van Brain Based Safety en KPE Bouw & Infra. Met deze verkiezing stimuleren de initiatiefnemers dat bouwbedrijven hun ervaringen met veilig en gezond werken delen. Adjunct-directeur Rick Leusink van de Amsterdamse vestiging en veiligheidskundige Alexander Besselsen bij Van Wijnen Harderwijk-Zwolle zijn trots, maar bescheiden. Besselsen: "Ik ben veel op pad om collega's en medewerkers van onze partners te praten. Mijn motto is: ga er niet te snel vanuit dat je iets weet, maar stel vragen en luister goed naar wat mensen je vertellen". Ook Leusink komt graag op de bouwplaats: "De meeste collega’s ken ik al vanaf het moment dat ze op deze vestiging binnenkwamen. Als ik op een project ben, zoeken ze me gerust op".

Veiligheid begint bij eigenaarschap

Van Wijnen begon landelijk met technische veiligheidsmaatregelen en een eenduidige inrichting van processen. Leusink: "Dat betekent onder andere dat we vroegtijdig het V&G-plan voor de ontwerpfase bespreken met de opdrachtgever. Zo zien we bijvoorbeeld snel of het ontwerp veilig gevelonderhoud mogelijk maakt. Je wilt de bouw ook veilig achterlaten voor een ander". Daarmee ben je er niet, benadrukt Besselsen. "Veiligheid vraagt om een cultuur waarin iedereen alert is, risico’s bespreekbaar maakt en elkaar aanspreekt. Afspraken moeten niet alleen op papier staan, maar vooral op de werkvloer worden nageleefd. Als mensen die zich verantwoordelijk voelen voor veiligheid, bedenken ze ook weer goede nieuwe maatregelen."

Brain Based Safety

Besselsen kende Brain Based Safety van zijn vorige werkgever. De aanpak is gebaseerd op recent onderzoek naar het brein en verklaart waarom mensen soms risico's nemen. Het doel: veiliger gedrag versterken door breininzichten uit de neuropsychologie te vertalen naar praktische toepassingen, zoals het aanleren van risicobesef. "Al onze leidinggevenden hebben geleerd waarom mensen soms onveilig handelen, ondanks regels en instructies. Ook krijgen ze vaardigheden mee om veiligheid bespreekbaar te maken en medewerkers te motiveren tot veilig gedrag." Daarnaast werd een groep uitvoerders, werkvoorbereiders en voormannen getraind om expertsessies te geven. "In zo’n sessie nemen zij collega’s op een aansprekende manier mee in belangrijke veiligheidsthema's."

Eerst bronmaatregelen

De laatste expertsessie bij vestiging Amsterdam ging over gevaarlijke stoffen. Leusink: "In Nederland overlijden elk jaar ongeveer 3.000 mensen door langdurige blootstelling aan gevaarlijke stoffen op het werk. De aandoeningen ontstaan vaak pas jaren na de blootstelling. Daardoor is het probleem op de werkvloer minder zichtbaar". Net als bij andere risico's draait het om bewustwording. Soms helpt een demonstratie om iets duidelijk te maken. "In de sessie over veilig werken op hoogte hebben we collega's laten ervaren hoe het is om aan een valharnas te hangen. Ook bleek het bijna onmogelijk om een gewicht van 80 kilogram, die met een valharnas en vanglijn aan het ankerpunt hangt, omhoog te hijsen. Wat we wilden meegeven: veiligheid begint bij de bron. PBM's, zoals een valharnas, zijn het laatste redmiddel."

Gedrag maakt het verschil

Initiatieven zoals deze zorgen ervoor dat steeds meer collega’s zich uitspreken over veiligheid, merkt Besselsen. "In de weken na zo'n expertsessie krijgen we altijd meer meldingen, vooral over het onderwerp dat aan bod kwam. Collega's kijken dan net even met een andere blik naar de situatie. Soms krijgen we ook meldingen over externe medewerkers. We betrekken vaste partners bij onze veiligheidsaanpak, en ook bij hen is de motivatie groot. Toch blijkt het een uitdaging om alle mensen op de bouwplaats op hetzelfde veiligheidsniveau te krijgen." Zijn tip voor andere bedrijven: "Veiligheid en gezond werken zijn iets van de lange adem. Behoud je focus op gedrag. Alleen op techniek en organisatie ga je geen verschil maken, er moet een goede kop op de mensen zitten".

Van Wijnen maakt regelmatig gebruik van de diensten van Aboma, om even mee te kijken met het V&G-plan of mee een ronde langs projecten te maken. Benieuwd naar wat Aboma voor jou kan betekenen? Bekijk dan ons ledenvoordeel. Voor leden met een omzet tot €10 miljoen is een Consultancy-abonnement gratis.