Steden schreeuwen om innovatieve bouwlogistiek

Afbeelding Steden schreeuwen om innovatieve bouwlogistiek
dinsdag 17 december 2019

Steden, Amsterdam voorop, gaan steeds meer gebukt onder de enorme hoeveelheid bouwverkeer. Woningtekort, economische belangen, leefbaarheid, luchtkwaliteit en bereikbaarheid leveren een razend ingewikkelde vraagstuk op. Op 11 februari gaan we op het seminar Bouwlogistiek op zoek naar manieren om dat op te lossen.

Klik hier voor meer informatie over dit congres

Bouwlogistiek snakt naar sociale innovatie

De druk die bouwlogistiek op steden legt is gigantisch. Als lector Logistics aan de Hogeschool van Amsterdam én inwoner van de hoofdstad weet Walther Ploos van Amstel dat als geen ander. “Veruit het grootste bestanddeel van het verkeer in de stad, eenderde maar liefst, is bouwgerelateerd.” De gemeente neemt maatregelen om dat terug te dringen. Maar volgens Ploos van Amstel zouden bouwers ook zonder die dwang van bovenaf hun bouwlogistiek grondig onder de loep moeten nemen. Al was het maar omdat door de manier waarop die nu is ingericht, de sector haar klanten tekort doet én een belangrijk deel van de marge weggooit. “Fouten in de bouwlogistiek drijven de faalkosten flink op”, zegt de deskundige. “In bouwprojecten gaat namelijk heel veel tijd verloren doordat materiaal niet aanwezig is, niet efficiënt wordt neergezet of te vroeg wordt geleverd en beschadigt als het een tijd op de bouwplaats staat. Daardoor duren bouwprojecten onnodig lang en moet er teveel tijd worden gestoken in nazorg.”

Een oorzaak van de fouten is de manier van samenwerken, signaleert Ploos van Amstel. “Vroeger regelden de aannemers de logistiek voor hun onderaannemers. Maar aangezien alles goedkoper moet, moeten die dat tegenwoordig zelf doen. Daardoor krijg je echter veel meer bouwlogistieke bewegingen en gaat er veel mis door gebrek aan coördinatie. Dat hoeft niet. De bouw is volledig gedigitaliseerd, met tools als BIM kun je perfect in kaart brengen welke materialen op welk moment en op welke plek nodig zijn. Maar de sociale innovatie die daar óók voor nodig is, blijft ernstig achter bij de digitale ontwikkeling.

Hoe zit de hoofdstad er zelf in?

“Sinds 2017 heeft Amsterdam beleid dat zich richt op stedelijke logistiek”, laat de woordvoerder van wethouder Sharon Dijksma weten. ”Dat beleid ontwikkelt zich continu. Zo is bijvoorbeeld het ontheffingsbeleid voor de 7,5 tonszone in de stad aangepast en wordt logistiek meegenomen in de gunningscriteria van bouwprojecten waar de gemeente opdrachtgever van is.

Evengoed loopt de stad steeds meer aan tegen de grenzen van leefbaarheid, luchtkwaliteit en bereikbaarheid. Daarom is Amsterdam voortdurend op zoek naar manieren om de bouwprojecten in de stad met zo min mogelijk overlast en zo duurzaam mogelijk uit te voeren. Er zijn flinke ambities op het gebied van schone lucht en duurzaam bouwen. Zo wil de stad bouwen zonder uitstoot van broeikasgassen, luchtvervuiling en geluidsoverlast. Met het ondertekenen van Green Deals wil Amsterdam duurzame initiatieven steeds meer ombuigen naar een standaard werkwijze.”

Reguleren en stimuleren leidt tot innoveren

200.000 woningen bouwen, 850 bruggen renoveren en 200 kilometer kade vervangen: Amsterdam is de komende vijf jaar de grootste opdrachtgever van Nederland. En tegelijkertijd de lastigste stad om als bouwer je werk te doen, want met verplichte routes voor bouwverkeer, een maximaal tonnage en zero emissie wordt transport per as behoorlijk aan banden gelegd. Rutte Groep zag die bui vijf jaar geleden al hangen en koos voor een eeuwenoude maar nu innovatieve weg. Sven Hiskemuller van der Zijde, adviseur duurzaamheid van de Rutte Groep, licht het verder toe. “De grachten zijn ooit aangelegd voor goederentransport. Daar gebruiken we ze nu weer, vooral ons transport van materieel, materiaal en afval gaat per boot. Dat is veel efficiënter dan over de weg. Je kunt met veel grotere tonnages varen, zo spaar je tientallen vrachtwagenritten uit! Daarnaast kun je het volledig elektrisch doen en zover is het wegtransport nog niet.” Met een grote overslagplaats aan het Noordzeekanaal en een kleinere dynamische hub in de Dijkgracht heeft Rutte Groep een aantal logistieke puzzels opgelost, maar helemaal zonder uitdagingen is het transport over water nog niet. “Overslag naar de kade is nog wel een punt. Daar zou de gemeente Amsterdam iets mee kunnen doen.” En zo zijn er volgens de Amsterdamse bouwers nog wat zaken waar de gemeente stappen in kan zetten. “Als Amsterdam moet je sturen op de transportvorm waar je blij van wordt. Dus beperkingen opleggen maar ook innovaties stimuleren door bijvoorbeeld om duurzame oplossingen te vragen in je aanbestedingsprocedures.” Voer voor een interessante discussie op 11 februari tijdens het congres Bouwlogistiek 'Zicht op de Stad'.

Klik hier voor meer informatie over dit congres

 

Arjan Walinga accountmanager bouw klein/beleidsadviseur ketensamenwerking