“Kom bewoners tegemoet bij aanleg warmtenetten”

Waarom is dit onderzoek gedaan

De gemeente Den Haag concludeerde eind 2023 dat de aanleg van collectieve warmtenetten financieel niet haalbaar was. Hoewel juist deze binnenstedelijke situatie, met 111.000 woningen, 15.000 utiliteitsgebouwen én beschikbaarheid van duurzame warmtebronnen, daar uitermate voor geschikt leek. Het onderzoek van Berenschot heeft de scope van de financiële afweging verbreed naar maatschappelijke kosten. Op basis van kengetallen komt Berenschot tot een andere eindconclusie dan de gemeente Den Haag: warmtenetten zijn juist goedkoper.

Weeffout in het systeem

NVDE-voorzitter Olof van der Gaag, namens de betrokken partijen: "We zitten met een weeffout in het systeem. Maatschappelijk gezien zijn warmtenetten goedkoper, gemakkelijker realiseerbaar en je voorkomt extra netcongestie. Maar het stroomnet betalen we als samenleving, terwijl warmtenetten grotendeels door de gebruikers worden betaald. Help burgers dus met de kosten voor de aansluiting en bekijk of je de WIS-gelden voor infrastructuur uit de Voorjaarsnota ook kan inzetten om vastgelopen warmtenetprojecten vlot te trekken."

Conclusies van het onderzoek door Berenschot

• All-electric-warmtepompen zijn vaak lastig te realiseren, doordat ze ruimte in beslag nemen in de woning en buitenshuis. Leidingen van een warmtenet liggen daarentegen ondergronds.
• De kosten voor de eindverbruiker zijn bij all-electric-warmtepompen veel onvoorspelbaarder, te wijten aan fluctuerende energieprijzen.
• Hoe langer het duurt voor warmtenetten grootschalig toegepast worden, des te slechter wordt de businesscase, omdat potentiële klanten in de tussentijd voor individuele oplossingen kiezen.
• Het Europese Emissiehandelssysteem (ETS) gaat ook gelden voor de gebouwde omgeving. Dat maakt élke duurzame warmteoplossing goedkoper dan een CV-ketel op aardgas.
• Het opschalen van de uitvoeringscapaciteit van warmtenetten vraagt extra aandacht. Momenteel worden slechts zo'n 15.000 woningen per jaar op warmtenetten aangesloten. Er is een strategisch plan nodig om de realisatie van warmtenetten vlot, duurzaam en betaalbaar op te schalen. Bouwend Nederland zal zich hiervoor blijven inzetten.