1. Home
  2. Nieuws
  3. Samen veilig werken aan kabels en leidingen

Samen veilig werken aan kabels en leidingen

Woensdag 8 november 2023

Tijdens deze netwerkbijeenkomst is benoemd hoe belangrijk het is dat aannames worden omgezet in feiten door meten en doorvragen. Interpretatie van kleur van een kabel of leiding zonder verificatie middels meten kan leiden tot incidenten. Aan de hand van een ongeval een aantal jaren terug werden we meegenomen in de impact en gevolgen van noodlottig ongeval Helenaveen door Hans van de Steen, oud-directeur van Gebr. Van der Steen. En het besef dat iedereen in de keten, van binnen tot buiten, van engineer tot monteur, stop-ho/ time out kan roepen. Lees verder hoe jij kunt bijdragen in veiligheid!

In de ondergrond gebruiken we kleur op verschillende gebieden. Eén daarvan is op het moment van een KLIC melding. Op de KLIC melding geven kleuren verschillende netwerken aan. Het kleur gebruik hiervan is vastgelegd in het PMKL onderdeel van het IMKL. Dit gaat om visualisatie van de aanwezige netwerken en heeft niets te maken met de daadwerkelijke kleur van de kabel of buis. Met het lokaliseren van kabels en leidingen in de onderzoeksfase tref je kabels en leidingen daadwerkelijk aan. Deze ga je identificeren aan de hand van de theoretische liggingsgegevens (KLIC) en relevante eigenschappen, zoals diameter en materiaalsoort. In de praktijk gebruiken de mensen buiten bij het identificeren ook de aangetroffen kleur van de kabel en buis. Echter dit kleurgebruik is (vooralsnog) niet gestandaardiseerd én daarmee een risico. Moet je aan een specifieke kabel of leiding werken dan moet er worden geselecteerd. Het is absoluut noodzakelijk is dat we naast de kabelselectieprocedure ook een leidingselectieprocedure toe gaan passen.

Praktische tips en inzichten

In de presentaties en tijden het panelgesprek zijn er een aantal praktische tips en inzichten gedeeld:

  • Als sector kunnen wij de veiligheid vergroten door het leren van incidenten. Belangrijk is volledige openheid en het betrekken van de hele keten bij de evaluatie en leerpunten;
  • Veiligheid begint bij de initiatiefnemer en heeft een resultante in de uitvoering. Hoe meer aannames aan de voorkant zijn vertaald naar feitelijkheden, des te meer inzicht in het risico en de te nemen maatregelen. Hiermee wordt het risico niet verschoven naar de uitvoering;
  • Drinkwaterbedrijven willen veiligheid bij graafwerkzaamheden meer aandacht te gaan geven;
  • De visie van Mijn Aansluiting over het belang van data bij de voorbereiding van werkzaamheden, en dat we daarom ook bij de aanleg veel aandacht moeten hebben voor de data die we vastleggen, immers dat is de toekomstige leidinginformatie;
  • Uit de analyse van leren van E(lektra) en G(as) incidenten blijkt dat meer dan 50% komt door onvoldoende risicobesef. Dat de medewerker simpelweg het risico niet kent komt niet alleen voor bij de nieuwe, in opleiding zijnde medewerker maar ook bij de ervaren kracht door gewenning, dus gedrag;
  • Iedereen in de keten heeft de mogelijkheid om stop-ho, time out te roepen om een onveilig gevoel bespreekbaar te maken. Realiseer je dat dit moeilijk is in een oplossings- en resultaatgerichte cultuur. Stel open vragen, wees oprecht geïnteresseerd.

Het panelgesprek vlnr Jolanda Comino (Vitens / voorzitter MijnAansluiting.nl), Eddy Toonen (WML / voorzitter Synfra), Hans van der Steen (oud-directeur Gebr. Van der Steen), Yvonne de Rijck (Bouwend Nederland / KLO), Ed Verhagen (Stedin / GVR) onder leiding van Jeroen Grond (Stedin / voorzitter GVE) en Harold Lever (voorzitter Vakgroep Ondergrondse Netwerken en Grondwaterbeheer)

Hoe nu verder?

Met het panelgesprek dat inging op vragen uit de zaal, blijkt dat iedereen veiligheid belangrijk vindt, dat samenwerken en leren in de keten een voorwaarde is en we gezamenlijk de dialoog en met verbeteracties in bestaande overleggen aan de gang moeten. De kunst is nu om daadwerkelijk het verschil te maken. Zo werd door Jolanda Comino van Mijn Aansluiting het belang benadrukt van het correct vastleggen van data bij de aanleg, want dat is de basis voor de toekomstige liggingsinformatie en één van de reeds in gang gezette acties van KLO is het opstellen van een groeiboek 'Visuele herkenbaarheid van kabels en leidingen en veiligheidsrisico’s'. Iets wat in het verleden gelegd is kan vandaag een risico zijn door achteruitgang en verkleuring door de ondergrond. Vanuit het KGO (KLIC Gebruikers Overleg) is het gesprek al gestart over de waarde van registratie Z-coördinaat. Het verbeteren van de liggingsinformatie is opgenomen in de Kamerbrief over de evaluatie Wet informatie- uitwisseling boven- en ondergrondse netten en netwerken (Wibon). Er zijn steeds meer anderstaligen werkzaam in de ondergrond, behandel externe medewerkers als eigen personeel, zorg en toets of de boodschap is overgekomen, gebruik vertalingen en beeldmateriaal.

 

Kern van alle oplossingen is 'forward looking responsibility': het vermogen van mensen om vooruit te kijken en op tijd maatregelen te nemen en dus ook op tijd stop te zeggen als het niet goed voelt. En daarbij is samen-werken heel belangrijk. Het is lastig om stop-ho of time out te zeggen als je de angst hebt dat je omgeving daar kritisch op reageert. Samen kunnen Netbeheerders, waterbedrijven en uitvoerende partijen elkaar veilig bij de les houden.

Naslagwerk

De gehouden presentaties:

  • Impact en gevolgen van dodelijk ongeval Helenaveen: Hans van der Steen, klik hier.
  • Veilige Maakbaarheid - aannames doen we allemaal bewust en onbewust: Ed Verhagen GVR en Yvonne de Rijck KLO, klik hier.

 

Voor vragen of hulp bij het vergroten van de veiligheid in de ondergrond en het verkleinen van graafschades, neem contact op met Yvonne de Rijck.

Yvonne de Rijck
Adviseur techniek vakgroep ondergrondse netwerken en grondwaterbeheer
E-mailadres

Gerelateerd nieuws

Donderdag 1 mei 2025
Laat je onder druk niet verleiden tot onbevoegde handelingen

In woonwijken worden door de energietransitie meer en vaker werkzaamheden uitgevoerd aan het gas- en elektriciteitsnetten. Deze werkzaamheden kunnen mede door de omgeving zorgen voor onvoorziene omstandigheden. Wanneer er sprake is van tijdsdruk, is het extra moeilijk om hiermee om te gaan. De werkgroep Leren van Arbo-incidenten heeft een nieuwe toolboxfilm uitgebracht. In deze film wordt een voetganger aangereden door een kraan tijdens graafwerkzaamheden. Gelukkig is er in dit geval geen sprake van letsel. Doel van deze toolboxfilm is om met elkaar het gesprek aan te gaan over hoe met vergelijkbare situaties om te gaan.

Maandag 28 april 2025
Nieuwe update handhaving Arbeidsinspectie straatwerk

Zoals al eerder vermeld, inspecteert de Nederlandse Arbeidsinspectie dit jaar en in 2026 op fysieke belasting bij straatwerk. Dit heeft tot een groot aantal stilleggingen geleid omdat er niet machinaal/mechanisch werd bestraat waar dat wel mogelijk was. We hebben met de arbeidsinspectie gesproken om meer duidelijkheid te krijgen wanneer een project stilgelegd zal worden. We blijven hierover ook met hen in gesprek.

Dinsdag 22 april 2025
Graafsector in ontwikkeling tijdens het ZoARG Kickoff Symposium

In 2014 werd in Twente het initiatief Zorgvuldige Aanleg en Reductie van Graafschade (ZoARG) gelanceerd. Sindsdien hebben tientallen afstudeerders, een tiental Engineering Doctorate-graduates en vele studenten de graafsector leren kennen, evenals de cruciale rol die innovatieve oplossingen spelen in het ontwikkelen van een professionelere graafpraktijk.