Structureel budgettekort bedreigt infrastructuur
Maandag 7 juli 2025
Nederland staat voor de grootste instandhoudingsopgave ooit. Bruggen, tunnels, sluizen en wegen zijn massaal aan het einde van hun levensduur. Storingen, afsluitingen en vertragingen nemen toe, en zonder actie komt de veiligheid én de economie in gevaar. Daarom heeft Rijkswaterstaat voor het eerst een Meerjarenplan Instandhouding (2025–2030) opgesteld. Een belangrijke stap richting meer transparantie, betere samenwerking en het aanpakken van achterstallig onderhoud. Maar het laat ook iets anders zien: we zitten in de gevarenzone.
Wat staat er op het spel?
Na de massale bouw van bruggen, tunnels, sluizen en wegen in de jaren ’60 en ’70 is het nu tijd voor massaal onderhoud. Veel van deze infra heeft het einde van de technische levensduur namelijk bereikt. Door achterstallig onderhoud zien reizigers een toename van storingen, afsluitingen en tijdelijke maatregelen. De veiligheid, beschikbaarheid en doorstroming komen steeds verder onder druk te staan. Zonder structurele investeringen dreigt maatschappelijke en economische schade, vooral in vitale regio’s zoals Rotterdam, Amsterdam en grenscorridors. Het is voor het eerst dat Rijkswaterstaat een Meerjarenplan publiceert, dat jaarlijks zal verschijnen.
Kwaliteit verder onder druk
Rijkswaterstaat waarschuwt dat het huidige prestatieniveau van de netwerken in de komende jaren niet langer gegarandeerd kan worden. De veroudering van infrastructuur, klimaatverandering, intensiever gebruik en uitgesteld onderhoud zorgen voor toenemende druk op het netwerk. Daar komen uitdagingen van schaarste aan materiaal, personeel, budget en ruimte nog een bovenop. De veiligheid, beschikbaarheid en doorstroming komen hierdoor onder druk te staan, wat kan leiden tot aanzienlijke maatschappelijke en economische gevolgen.
Structureel budgettekort
In de komende drie jaar worden maar liefst 244 objecten aangepakt. Maar na 2028 dreigt een acuut probleem. Voor 76 grote projecten die momenteel in voorbereiding zijn, is nog geen financiering beschikbaar. Om deze noodzakelijke renovaties uit te voeren, is naar schatting 5 tot 8 miljard euro extra nodig. Het gaat om cruciale verbindingen verspreid over het hele land, zoals de Haringvlietbrug (A29), A4 Schipholtunnel en de Van Brienenoordbrug in Rotterdam. De Algemene Rekenkamer concludeerde eerder dat er een tekort is van zo’n € 34,5 miljard voor de periode 2024-2038. Door dit tekort nemen onderhoudsachterstanden toe, worden projecten uitgesteld en nemen risico’s op storingen en uitval toe.
Wat is er nodig?
We vragen politieke partijen om nú knopen door te hakken. Wat nodig is, is ten eerste stabiele, meerjarige financiering voor instandhouding. Ten tweede is er behoefte aan een voorspelbare programmering die de markt zicht en zekerheid biedt. Ten derde is het evenwichtiger verdelen van risico’s in aanbestedingspraktijken noodzakelijk. Alleen zo kunnen we blijven bouwen aan infrastructuur die reizigers veilig en vlot van A naar B brengt.
Wat doen wij?
Wij blijven ons in Den Haag inzetten voor een toekomstbestendige aanpak. Dankzij onze lobby heeft de Tweede Kamer al voorstellen aangenomen om het aanbestedingsproces te verbeteren, daarover kun je hier meer lezen. Dat is een goede eerste stap, maar we zijn er nog niet. Het is aan een nieuw kabinet om op het gebied van financiering, programmering en risicodeling de keuzes te maken die onze infrastructuur veilig, bereikbaar en toekomstbestendig houden.
Gerelateerd nieuws
Op 1 juli werden bij Scalda en Bouwmensen Zuid-West maar liefst 60 diploma's uitgereikt.
Vrijdag 27 juni was het zover: de eerste editie van de Fryske BouRally op it wetter! Geen rally over de weg dit jaar, maar met z’n allen het water op. En wat een succes werd het. Ruim 65 deelnemers verzamelden zich bij Annage in het prachtige Eernewoude, midden in Nationaal Park De Alde Feanen. De lucht was nog wat grijs tijdens de lunch, maar al snel brak de zon door en zorgde voor perfecte omstandigheden voor een ontspannen én energieke middag op het water.
Op vrijdag 20 juni 2025 vond de vierde editie van de Onderwijsdag van de Bouw plaats. Door heel Nederland namen ruim 11.000 basisschoolleerlingen een kijkje achter de schermen van de bouw en infra. Een inspirerende dag waarop bedrijven kinderen enthousiast maakten voor een toekomst in de sector!