Waterstof noodzakelijke pijler in de overgang naar schoon en emissieloos bouwen
Woensdag 11 oktober 2023
Emissieloos bouwen wordt op steeds meer bouwplaatsen de norm. Naast elektrische oplossingen op batterijen liggen er kansen voor het gebruik van waterstof, daar waar elektriciteit niet toereikend is. Daarnaast kan de bouw bijdragen aan de ontwikkeling van de waterstofeconomie in Nederland. Denk aan projecten voor onder meer de productie van waterstof, transport en opslag en de bouw van tankstations voor waterstof. Dit blijkt uit onderzoek dat Berenschot uitvoerde in opdracht van Bouwend Nederland en de gemeente Groningen. Berenschot onderzocht zowel de landelijke als regionale kansen voor het gebruik van waterstof in de Nederlandse bouw- en infrasector.
Als we in Nederland grootschalig willen overstappen naar emissieloos bouwen, speelt waterstof een belangrijke rol. De uitdaging is om de huidige ambivalente houding ten opzichte van waterstoftoepassingen te doorbreken. De markt voor waterstoftoepassingen in de bouwsector is vooralsnog beperkt vanwege een achterblijvende vraag, beperkt aanbod van materieel en onzeker marktpotentieel. Dit leidt tot terughoudendheid in investeringen. Maar de bouwsector heeft ambitieuze doelen op het gebied van verduurzaming en kijkt graag naar de mogelijkheden die waterstof biedt.
Waterstofaggregaten en zwaar materieel kansrijke toepassingen
Het onderzoek concludeert dat waterstof een belangrijke rol kan spelen bij het realiseren van emissievrij bouwen. Waterstof kan worden gebruikt als opslagmedium en als aandrijving voor zwaar bouwmaterieel via brandstofcellen. Opslag in de vorm van waterstofaggregaten en toepassingen in machines zoals graafmachines, vrachtwagens en asfaltmachines zijn de meest voor de hand liggende toepassingen.
De kansen voor de bouwsector om bij te dragen aan de waterstofeconomie hangen nauw samen met de ontwikkeling van nieuwe projecten. Hoewel er voor enkele grote projecten al definitieve investeringsbeslissingen zijn genomen, worden echte doorbraken pas verwacht in de tweede helft van dit decennium. De aanleg en vervanging van infrastructuur en faciliteiten voor (seizoens)opslag van waterstof zijn grote projecten die een aanzienlijke impact zullen hebben.
Succesfactoren en randvoorwaarden voor doorbraak waterstof
Het succes van waterstof in emissievrij bouwen is afhankelijk van verschillende factoren. Het vereist duurzaam inkoopgedrag van opdrachtgevers in de bouwsector, een overheid die de juiste randvoorwaarden schept voor vergunningverlening, samenwerking tussen partijen in de bouwketen en ondernemerschap van bouwbedrijven en toeleveranciers.
Daarnaast benoemt het onderzoek enkele belangrijke randvoorwaarden. Zo is er behoefte aan meer duidelijkheid over wet- en regelgeving en veiligheid met betrekking tot waterstofgebruik in het bouwproces. Ook moet er meer inzicht komen in de benodigde opleidingen en trainingen voor personeel dat met waterstofbouwmaterieel werkt, en een prognose worden gemaakt van de arbeidsmarkt in de Nederlandse waterstofeconomie. Verder onderzoek naar financiering en het creëren van een waterstofecosysteem zijn ook noodzakelijk.
Bouwend Nederland zet in op projecten en verdere ontwikkeling
Bouwend Nederland gaat de komende periode verder in gesprek met leden, overheden en stakeholders over de mogelijkheden van waterstof voor de bouwsector. Zo is Bouwend Nederland Regio Noord samen met de leden in gesprek met HyNorth en de gemeente Groningen om gezamenlijk te gaan werken aan concrete waterstofprojecten om de waterstofontwikkeling in de sector en de regio te versnellen. Ook zal Bouwend Nederland als vragende sector van duurzame energie, zoals waterstof, het gesprek aangaan over de ontwikkelpaden die de overheid heeft geschetst in het Nationaal Plan Energiesysteem en hoe dit bijdraagt aan het emissieloos maken van de bouwsector.
Bekijk het rapport met alle feiten en cijfers of lees het whitepaper.
Gerelateerd nieuws
Sinds deze maand gelden er strengere voorwaarden bij de TOjuli-eis. Je kan niet meer volstaan met het vinkje ‘actieve koeling’ binnen de BENG berekeningen. Er gelden enkele aanvullende voorwaarden. Via de website van RVO kan je een rekentool aanvragen voor de vereenvoudigde berekening van de koelcapaciteit.
Najaar 2023 tekenden ruim 45 partijen het convenant Schoon en Emissieloos bouwen. Zo ook de provincie Limburg. De provincie sprak met een aantal grote Limburgse gemeenten af om de methode van gemeente Eindhoven te gebruiken, elk op een eigen ambitieniveau met het convenant SEB als minimumeis.
Het Klimaatakkoord of de Green Deal zorgen ervoor dat steeds meer bouw- & infrabedrijven moeten aantonen welke impact zij hebben op het klimaat. Ze worden verantwoordelijk gehouden de CO2-uitstoot verder te verlagen. Hiervoor is een accurate CO2-registratie noodzakelijk.