Wet kwaliteitsborging gaat vooralsnog in op 1 januari 2024

Waarom is de Wkb voor mij van belang?

De Wet kwaliteitsborging (Wkb) voor het bouwen heeft als doel de bouwkwaliteit en het bouwtoezicht te verbeteren door inschakeling van private kwaliteitsborgers. Daarnaast wordt de aansprakelijkheid van aannemers ten opzichte van particuliere en professionele opdrachtgevers uitgebreid. Voor de bouw heeft de invoering van deze wet grote consequenties voor de bedrijfsvoering en het aantonen van de kwaliteit van het bouwwerk. Een goede voorbereiding is dan ook belangrijk.

Drie doelen Wet kwaliteitsborging

Een verbeterde (borging van de) bouwkwaliteit
Een verbeterde positie van de consument
Het stimuleren van kwaliteitsverbetering en faalkostenvermindering

Wat verandert er precies?

De aansprakelijkheid van de aannemer wordt verruimd. Ook als gebreken NIET bij oplevering geconstateerd zijn, blijft de aannemer aansprakelijk. Tenzij de gebreken niet aan de aannemer zijn toe te rekenen.
De 5%-regeling voor de woningbouw gaat veranderen. Het komt neer op vrijgave van de laatste 5% op expliciet aangeven van de consument/opdrachtgever. De bouwer moet daarom het moment van oplevering duidelijk communiceren aan de consument.
De aannemer heeft bij woningbouw een informatieplicht en moet de consument/opdrachtgever informeren over de wijze van verzekeren voor gebreken en afbouw.
De aannemer moet bij oplevering een opleverdossier aan de consument/opdrachtgever overhandigen waarin volledig inzicht geboden wordt in de nakoming van de overeenkomst.
Het stelsel van toetsing op relevante aspecten van kwaliteit wordt aangepast.
Vóór in gebruik name van een bouwwerk is een goedkeurende verklaring van een kwaliteitsborger nodig.

Gevolgen voor bouwbedrijven

Wat blijft?	Aanvraag omgevingsvergunning (welstand en bestemmingsplan) (Ontwerpen en) Bouwen conform Bouwbesluit en private eisen Bouwbesluit gaat over in de Bbl (Besluit bouwwerken leefomgeving) zodra de WKB/Omgevingswet van kracht wordt.
Wat vervalt?	Indienen vergunningsgereed ontwerp bij gemeente Toetsing en toezicht door gemeente
Wat komt erbij?	Toetsing en inspectie door kwaliteitsborger Informatie aanleveren aan kwaliteitsborger Informatievoorziening opdrachtgever
Burgerlijk wetboek	Verruiming van de aansprakelijkheid voor gebreken, strengere eisen aan de waarschuwingsplicht, wel of geen opleverdossier, en bij nieuwbouwwoningen een aanscherping van de informatieplicht (de 5% regeling en eventuele zekerheid voor het nakomen van verplichtingen).
Nieuw stelsel	Er komt een andere toetser/toezichthouder op de bouw; De uitspraak over kwaliteit verschuift van ontwerp naar gereed product; Opleveringsverklaring van de kwaliteitsborger is nodig voor gereedmelding van de gemeente en in gebruikname pand (via de vergunninghouder).

Voordelen

Vroegtijdige aanlevering van gegevens ontwerp bij gemeente is niet meer nodig. Mogelijk doorlooptijdverkorting vergunningsproces en Toetsen kwaliteitsborger afgestemd op bouwproces (efficiencyvoordeel).
Extra set ogen werkt ‘disciplinerend’.
Lagere faalkosten door eerder ontdekken van non-conformiteit.
Kennis inbreng kwaliteitsborger werkt kwaliteitsverhogend.
Rapportage kwaliteitsborger ook bewijsvoering m.b.t. aansprakelijkheid.
Toename eigen interne kwaliteitsborging: aantonen dat iets voldoet vs afwijkingen registreren

Nadelen

Kwaliteitsborger toetst intensiever dan gemeente
Omgekeerde bewijslast aansprakelijkheid: meer conflicten?
Toename kosten kwaliteitsborging versus afname leges (?)
Het bijhouden van as built informatie (ook die van onderaannemers) zorgt mogelijk voor extra administratieve lasten