Tientallen vragen tijdens Brabantse Wkb-bijeenkomst

Speciaal voor de mkb-bouwers en vooral het kleinbedrijf van de afdelingen Brabant Mid-West en Oost-Brabant en omstreken was er dinsdag 10 mei in Tilburg een informatieve bijeenkomst over de Wet kwaliteitsborging. De ruim honderd deelnemers maakten er met tientallen vragen een heel levendige en leerzame sessie van.
Twee keer eerder al organiseerden de afdelingen Brabant Mid-West en Oost-Brabant e.o. een Wkb-bijeenkomst voor de leden. Dat waren digitale sessies waar het draaide om hoe de Wkb werkt bij seriematige woningbouw en bij onderhoud. Dinsdag 10 mei stond de regeling voor kleine bouwwerken centraal. Vooral interessant voor de kleinere bouwbedrijven. Twee van die bedrijven vertelden over hun ervaringen met twee heel verschillende pilotprojecten. (De presentaties kunt u hier downloaden)
Oefenen met de Wkb niet langer uitstellen
Voordat de praktijkverhalen aan bod kwamen, was er een korte algemene uitleg over de WKB. Die werd verzorgd door Wkb-specialist Paul Kuijpers, met Bouwend Nederland onder meer betrokken bij de Wkb-Ambassadeursnetwerken. In die regionale netwerken delen aannemers, kwaliteitsborgers en gemeenten hun kennis over en ervaringen met allerlei pilotprojecten.
Kuijpers belichtte onder meer de publiekrechtelijke en privaatrechtelijke aspecten van de nieuwe wet. Ook benadrukte hij hoe belangrijk het is om te oefenen met de nieuwe wet, en dat vooral niet meer uit te stellen. De Wkb gaat immers 1 januari 2023 in, zo staat op de agenda. "Maar morgen beginnen met bouwen en vandaag een kwaliteitsborger zoeken, dat werkt niet. ’Elke Wkb traject vraagt echt even voorbereiding", gaf hij de leden mee. Dus kijk bijvoorbeeld alvast eens rond welke borgers er bij je bedrijf passen, en ga het gesprek met hen aan. Er is een formeel register waar de kwaliteitsborgers instaan, vertelde hij de deelnemers die wilden weten waar ze een kwaliteitsborger kunnen vinden.
Praktijkervaringen
Na de uitleg van Kuijpers gaven Jaco Balemans van Bouwbedrijf Balemans en kwaliteitsborger Huib van de Vrie van PlanGarant de leden een inkijkje in de aanpak bij de verbouwing van een woonhuis. Het bedrijf uit Breda hoogde de woning op en plaatste een dakkapel. Bart Nouws van Bouwbedrijf Nouws en kwaliteitsborger Jan Nijkamp van Woningborg gaven toelichting op hun pilotproject, de nieuwbouw van een vrijstaande woning. Beide bedrijven én de kwaliteitsborgers die bij de twee projecten betrokken waren, vertelden onder meer over de samenwerking tussen bouwer en borger en het vastleggen van de specifieke bouwonderdelen. Bouwbedrijven spelen zelf ook een belangrijke rol in het verzamelen van ‘bewijsmateriaal’. En als dat bewijs niet compleet is dan kan de gemeente belemmeringen opwerpen voor de ingebruikname van het gebouw. Daar zit natuurlijk niemand op te wachten. Zo kregen de deelnemers aan de bijeenkomst te horen dat de samenwerking tussen de bouwer en de borger behoorlijk intensief is, en dat dat ook absoluut nodig is wil het project een succes worden. Niet iets om bang van de te worden maar wel om je op voor te bereiden.
Pluspunten en minpunten
De twee praktijkverhalen maakten ook duidelijk dat er een wereld van verschil zit tussen nieuwbouw en verbouw. Zo kunnen vanuit de borgers ook specifieke borgingsarrangementen worden ontwikkeld voor kleine verbouwingen, waarbij er toch gerechtvaardigd vertrouwen blijft dat de verbouwing aan de bouwbesluitseisen voldoet. In dit arrangement zijn de borgerkosten lager, maar heeft de architect weer een belangrijker taak.
Een ander punt is dat bij verbouw veel meer onverwachte zaken de kop op kunnen steken dan bij nieuwbouw waarbij toch vooral een met de computer uitgewerkt ontwerp wordt gerealiseerd.
Wat die ontwerpen betreft werd ook duidelijk dat de Wkb voor kleine bedrijven een verademing kan zijn wanneer een ontwerp fouten bevat. Waar de aannemer dat normaal zelf bij de opdrachtgever of architect teruglegt en daar vaak heel lastige gesprekken over moet voeren, is dat straks een taak van de kwaliteitsborger. Er klonken nog meer pluspunten. "We staan achter de kwaliteit van ons werk en zijn overtuigd dat we het goed doen. Met de Wkb kunnen we die kwaliteit vastleggen" bijvoorbeeld. En "De Wkb helpt faalkosten te voorkomen". Kritische noten waren er ook. Diverse leden gaven aan te twijfelen over de uniformiteit in hoe de kwaliteitsborgers bouwwerken beoordelen en hoe de handhaving straks wordt vormgegeven.
Aan de slag!
Op de vraag uit de zaal waarom ze met zo’n pilot aan de slag waren gegaan, antwoordde een van de aannemers dat hij het belangrijk vindt om zijn mensen te leren met de Wkb te werken vóórdat de wet de nieuwe werkelijkheid wordt. Tijdens de bijeenkomst werd er herhaaldelijk op gewezen hoe belangrijk het is om te oefenen. Niet alleen om de betekenis van de wet te leren kennen, maar ook om de eigen medewerkers en bouwpartners te laten wennen aan de Wkb werkwijze. Duidelijk werd ook dat dat hard nodig is, veel vragen toonden aan dat er nog flink wat bedrijven zijn die zich nog niet voldoende in de wet hebben kunnen verdiepen. En daarmee lopen ze een risico omdat de Wkb over een kleine acht maanden moet ingaan. Paul Kuijpers neemt de vragen en opmerkingen uit deze bijeenkomst in elk geval weer mee naar het Ambassadeursnetwerk.
Op verzoek van de deelnemers wordt er voor die tijd, in het najaar, nóg een sessie voor de kleinere bouwbedrijven georganiseerd.