Papieren herprioritering stikstofruimte raakt kant noch wal
Maandag 8 mei 2023
Zo'n 2.500 PAS-melders krijgen voortaan prioriteit bij het aanwijzen van stikstofruimte. Dit schrijft minister Van der Wal op 1 mei aan de Tweede Kamer. Het kabinet breekt daarmee in op bestaande afspraken van het vorige kabinet rond het stikstofregistratiesysteem en broodnodige prioritering van stikstofruimte voor bouw en infra. En ook nog zonder een concreet plan. Dat is slecht voor de woningzoekers, de forensen, de energietransitie én de PAS-melders.
De bouw moet bouwen, de boer moet boeren en de stikstofruimte moet grotendeels komen uit de sanering van varkenshouderijen. Nu PAS-melders voorrang krijgen bij het aanwijzen van stikstofruimte, staan ‘op papier’ woningbouw en infra verder op achterstand. In de brief is te lezen dat alleen ruimte is voor de 'meest concrete woningbouwprojecten waarvoor binnen een jaar een vergunningaanvraag wordt gedaan en daarna voor infraprojecten'. Maar niemand, inclusief de minister, weet nog welke projecten dat zijn. Dat wordt in de zomer bepaald.
Beleidswijziging puur politiek
Maar nog veel erger is dat deze beleidswijziging puur politiek is en helemaal niet zorgt dat er ‘meer stikstofruimte beschikbaar komt voor het legaliseren van PAS-meldingen’ zoals in de brief wordt aangegeven. Net zo min als dat er de afgelopen twee jaar voldoende stikstofruimte in de bank is gekomen om echt vaart te maken met woningbouw en infraprojecten. Het probleem is namelijk dat deze ‘papieren herprioritering’ niet leidt tot echt meer feitelijke stikstofruimte om te verdelen. In de hele kabinetsbrief wordt daarover met geen woord gerept. En juist die versnelling in werkelijk beschikbare ruimte is waar de natuur, de bouw, de boeren en de burgers op zitten te wachten. Zodat iedereen perspectief krijgt en door kan gaan. De noodzaak van de stikstofbank staat niet ter discussie, maar hij moet wel gevuld worden om effectief te zijn.
Wij hebben weinig stikstofruimte nodig
We hebben het al eerder gezegd: stikstofruimte voor bouwactiviteiten moet nadrukkelijk en expliciet onderdeel zijn van de nationale aanpak en moet op gelijke voet staan met verbetering van de natuur en legalisering van PAS-melders. Geen favoritisme, we moeten allemaal bijdragen aan de oplossing, gelijke monniken, gelijke kappen. Een gedeelte van de stikstofruimte vanuit de piekbelastersaanpak en bronmaatregelen moet zoals eerder afgesproken ten gunste komen van álle bouw- en infrastructuurprojecten. De bouw en infra heeft maar heel weinig stikstofruimte nodig.
Wijziging raakt kant noch wal
Deze politieke beleidswijziging raakt op deze manier kant noch wal en roept alleen maar vragen op. Het mist volledig een perspectief om ervoor te zorgen dat er zo snel als mogelijk voor gezorgd kan worden dat de stikstofbank gevuld wordt. Het vergroot juist de bestaande economische onzekerheid, polariseert en zet boeren en woningzoekers en forenzen tegen elkaar op. Laat een boer boeren en laat een starter wonen.
Minister stuift burger keihard voorbij
De balans is helaas zoek geraakt. Bouwend Nederland vindt dat elke beperking in de bouw van woningen en infrastructuur moet worden voorkomen. Vertraging in de uitvoering van maatregelen en ook andere nieuwe (wettelijke) inperkingen voor intern en extern salderen bij bouwactiviteiten is dan ook een slecht idee. Minister Van der Wal stuift in haar brief de burger keihard voorbij. Een kabinetsbrief met daarin minder gerommel met stikstofruimte (die er niet is) en meer concrete uitvoering voor het vullen van de stikstofbank, dát hadden we allemaal graag gezien.
Gerelateerd nieuws
Na jaren van juridische procedures gaf de Raad van State op 2 oktober goedkeuring voor de aanleg van de ViA15. De Raad van State acht hiermee aangetoond dat de aanleg van de weg niet leidt tot aantasting van nabijgelegen kwetsbare natuurgebieden. Met dit besluit bevestigt de Raad van State dat extern salderen een werkbare oplossing is om cruciale infrastructuurprojecten, zoals zeventien MIRT-projecten, te realiseren.
Op woensdag 25 september overhandigde Onoph Caron, directeur van ElaadNL, de Outlook Zero Emissie Bouw aan Arno Visser, voorzitter van Bouwend Nederland. Dit rapport biedt een belangrijk inzicht in de verwachte elektrificatie van al het bouwmaterieel. De onderzoekers van ElaadNL verwachten een sterke groei. In het rapport wordt ook de ‘Ladder van laden voor elektrisch bouwen’ geïntroduceerd. Hierin staan verschillende laadoplossingen gerangschikt op wenselijkheid vanuit het maatschappelijke belang.
Bouwend Nederland is positief over de grote ambities van dit kabinet op het gebied van bouw en infra. In de troonrede werd terecht gewezen op 'de beleidswerkelijkheid van de tekentafel' die vaak niet aansluit op de dagelijkse praktijk. Dat herkennen we. Daarom valt het op dat deze kabinetsplannen juist op dat punt tekortschieten. We zien te weinig aandacht voor de concrete uitvoering. Woorden en procesafspraken zijn er genoeg, maar om de problemen op te lossen zijn praktische maatregelen nodig die morgen al effect hebben.