Wat als de KLIC niet klopt?
Maandag 30 november 2020
De gebiedsinformatie bij een KLIC-melding geeft de theoretische ligging van een kabel of leiding weer. De werkelijke ligging van kabels en leidingen wijkt vaak af, dit kan risico’s veroorzaken tijdens het grondroeren en uitvoering van de werkzaamheden. Ook kan het nodig zijn om de werkelijke ligging te kennen om te bepalen of de ligging een conflict vormt voor het ontwerp.
De werkelijke ligging wordt bepaald door de kabels en leidingen te lokaliseren, waarna beheersmaatregelen gekozen kunnen worden in de onderzoeksfase. Welke kabels en leidingen gelokaliseerd moeten worden, is afhankelijk van de het graafprofiel, de maak- en meettoleranties en de nauwkeurigheid van de gebiedsinformatie. Zoals te lezen is in de CROW 500
Graafprofiel
Het graafprofiel is het gebied waar de grond wordt geroerd, en wordt onder andere bepaald door de contouren van het bewerkingsoppervlak en de afmetingen van de te graven sleuf. De meeste grondroeringen vinden plaats middels (machinaal)graven. We gaan in deze uitleg dan ook uit van machinaal graven.
Zoekgebied
Het gebied waarbinnen kabels en leidingen gelokaliseerd moeten worden, is het zogenoemde zoekgebied.
De begrenzing van het zoekgebied wordt in het horizontale vlak bepaald door nauwkeurigheid van de maak- en meettoleranties (0,5 meter) en met de nauwkeurigheid van de gebiedsgegevens (1,00 meter).
De begrenzing van het zoekgebied in het verticale vlak wordt bepaald door nauwkeurigheid van de maak- en meettoleranties (0,05 meter) en een extra marge (0,15 meter), doordat een nauwkeurigheidseis ontbreekt.
Resumerend zoekgebied;
- In het horizontale vlak: graafprofiel + 1,50 meter rondom
- In het verticale vlak: graafprofiel + 0,20 meter dieper dan de bodem van het graafprofiel.
Welke kabels of leidingen lokaliseren?
Elke kabel of leiding, waarvan de theoretische ligging binnen het zoekgebied valt, moet worden gelokaliseerd omdat er tijdens het grondroeren risico op beschadigen bestaat. Het lokaliseren van kabels en leidingen is begrensd tot het zoekgebied.
Wat doe je bij het aantreffen van kabels of leidingen?
- bij het aantreffen van een kabel of leiding, altijd controleren of de kabel of leiding overeenkomt (type, materiaal, diameter) met de gebiedsinformatie. Kabels en leidingen kunnen na verloop van tijd lastig van elkaar te onderscheiden zijn. Bestaat er twijfel, neem dan altijd contact op met de netbeheerder ter bevestiging van de juistheid.
- leg de bevindingen van de aangetroffen kabel of leiding herleidbaar vast, bijvoorbeeld met coördinatoren, foto’s of een deugdelijke markering in het werk, waardoor later onnodig zoeken wordt voorkomen.
- blijkt uit de gebiedsinformatie dat een kabel of leiding over grotere lengte binnen het zoekgebied ligt, dan is het nodig het horizontale en verticale verloop over de volle lengte en/of breedte van het graafprofiel te controleren.
Kabel of leiding niet gevonden in het zoekgebied, wat dan?
Wordt een kabel of leiding niet gevonden in het zoekgebied, moeten er aanvullende acties worden uitgevoerd:
Aanvullende acties!
- verder zoeken tot 1,5 meter aan weerszijden van de theoretische ligging, ook wanneer daarmee de grens buiten het zoekgebied van de grondroering komt;
- het werken zoals in een risicogebied waarbij de werkmethode van grondroeren is aangepast, toepassen van meerdere lokalisatiemethoden of het treffen van extra voorzorgs- en/of veiligheidsmaatregelen om schade te voorkomen;
- als 1 en 2 geen oplossing hebben geboden contact opnemen met de desbetreffende netbeheerder voor meer liggingsinformatie en het zoeken naar een passende oplossing (Wibon artikel 13a)
Afwijkende situatie
Er is sprake van een afwijkende situatie wanneer de kabel of leiding niet binnen 1 meter (horizontaal) van de theoretische gebied informatie ligt, een niet gevonden kabel of leiding of het aantreffen van een onbekende kabel of leiding die niet op de gebiedsinformatie staat vermeld. In al deze situaties moet de grondroerder een melding 'afwijkende situatie' bij Kadaster, zie ook artikel 19 en 20 van Wibon. Na het melden van een afwijkende situatie mag verder worden gegaan met de werkzaamheden nadat het risicogebied en werkmethode zijn bepaald. Bij een afwijkende situatie past de desbetreffende netbeheerder de gebiedsinformatie aan. Wordt de afwijkende situatie niet opgeëist door een netbeheerder, zal de betreffende gemeente de kabel of leiding registreren als 'weesleiding'.
Tips en trics
Het lokaliseren van kabels en leidingen is bedoeld om in het voortraject risico’s te identificeren en minimaliseren door het treffen van mitigerende maatregelen. Het lokaliseren kan heel goed plaats vinden door het combineren van verschillende technieken.
Vraag bij aanbesteding of overdracht van projecten/werkzaamheden van opdrachtgever naar opdrachtnemer altijd naar de gegevens van het lokaliseren, de risico inventarisatie en het bijbehorende maatregelenplan. Ontbreekt een of meerdere van deze gegevens, ga hierover in gesprek.
Zorg dat de graafketen haar verantwoordelijkheid neemt, weet wat jij moet doen volgens de CROW500- Schade voorkomen aan kabels en leidingen – richtlijn zorgvuldig grondroeren van initiatief- tot gebruiksfase.
Zijn er nog vragen of onduidelijkheden, sluit dan online aan bij het wekelijkse spreekuur van KLO op vrijdagen van 08.00 – 10.00 uur.
Webinar Lokalisering van en graven nabij kabels en leidingen op 3 december 11.00 uur.
COB Platform Kabels en Leidingen heeft 8 december een webinar met daarin meer over 'de virtuele proefsleuf'.
Beschikbare informatie
De Wet informatie-uitwisseling bovengrondse en ondergrondse netten en netwerken is te raadplegen via Wettenbank van Overheid.nl.
De CROW500- Schade voorkomen aan kabels en leidingen – richtlijn zorgvuldig grondroeren van initiatief- tot gebruiksfase is in boekvorm of als digitale kennismodule te verkrijgen bij CROW:
- het zoekgebied en methoden om kabels en leidingen te lokaliseren zijn terug te vinden in deel 2 Kennisdeel, 3 Lokaliseren van kabels en leidingen, CROW500
- werken in risicogebied zie deel 2 Kennisdeel, 4 grondroeren nabij kabels en leidingen, CROW500
Ben jij super goed in het lokaliseren van kabels en leidingen, en wil je jouw kennis delen, neem contact op met Yvonne de Rijck!
Voor vragen neem contact op met één van de vertegenwoordigers namens Bouwend Nederland in het Kabel en Leiding Overleg (KLO):
René Frinks (Heijmans Infra)
Danny van der Ham (BAM Infra Telecom)
Theo Ellenbroek (VolkerWessels Telecom)
Yvonne de Rijck (Vakgroep Ondergrondse Netwerken en Grondwaterbeheer)
Gerelateerd nieuws
De krapte op de arbeidsmarkt is groot. Er moet efficiënter worden gewerkt en dat vraagt om een andere samenstelling van opdrachten. Het Rijksvastgoedbedrijf heeft een nieuw soort contract in voorbereiding: het geïntegreerd instandhoudingscontract (GIC). Al het onderhoud dat in een vastgoedcomplex moet plaatsvinden wordt ondergebracht in een enkel contract bij een enkele marktpartij.
De koers naar een duurzame samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven komt op gang. Op donderdag 20 maart 2025 organiseren wij het Aanbestedingscongres 2025 in het Provinciehuis Utrecht. Thema dit jaar is 'Aanbesteden nu en in de toekomst: Van traditioneel opdrachtgeverschap naar duurzame samenwerking'.
Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) onderzoekt twee keer per jaar de stand van de conjunctuur in de bouw. De resultaten over de tweede helft van 2024 zijn gemengd, maar overwegend positief.