Rotterdam-Zuid: bron voor de bouw
Het Nationaal Programma Rotterdam Zuid timmert behoorlijk aan de weg. Niet alleen wordt concrete voortgang geboekt op de pijlers van het programma: school, werk en wonen maar ook de instroom in de bouw vaart er wel bij. "Het is belangrijk om de schoonheid van het werken in de bouw in beeld te brengen." Daar waar Amsterdam-Zuid het hoogste gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden van alle stadsdelen van de hoofdstad heeft, stond het Rotterdamse equivalent minder florissant bekend.
Dat betrof niet heel Rotterdam-Zuid, maar in zeven probleemwijken was het zo slecht dat toen de stekker uit het overheidsprogramma om achterstandswijken aan te pakken werd getrokken, Rotterdam-Zuid de twijfelachtige eer toebedeeld kreeg hier een uitzondering op te vormen. Dit vanwege de 'bovenmaatse problematiek', zoals dat in ambtelijk jargon heet. Oftewel een combinatie van een drugseconomie, lage woonwaardering (gemiddelde huizenprijs van 90.000 euro op een bestand van 95.000 woningen), een uitkeringsdichtheid die vijftig procent boven het gemiddelde van de vier grootste gemeenten ligt en een aandeel van ruim zeven procent van de verdachte transacties in Nederland, terwijl er maar 1,2 procent van de vaderlandse bevolking woont. Oplossing: het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ), een samenwerking van twintig jaar van gemeente, corporaties, Rijk, OM, politie, zorgsector om de achterstanden te bestrijden en het leven op Zuid te verbeteren.
Tien uur les
Zeven jaar na de start lepelt Marco Pastors, directeur NPRZ, niet zonder enige trots, de concrete resultaten op. "De helft van de schoolachterstand is ingelopen, de CITO-scores zijn gemiddeld 3,1 punt omhoog – waarbij de stijging landelijk 0,5 punt bedraagt – en het aantal mensen in de bijstand daalt sneller dan in andere grote steden. Er is nog heel veel werk aan de winkel, maar we maken zeker progressie. Dat is mooi om te constateren." Debet aan de vooruitgang is een langdurige en integrale aanpak. Zo krijgen bijvoorbeeld basisschoolkinderen tien uur meer les per week dan in de rest van Nederland en is er reïntegratiebudget beschikbaar om met een intensieve, persoonlijke aanpak sociale problemen van mensen op te lossen, met als doel ze vervolgens naar werk te begeleiden.
AanDeBak
Belangrijk onderdeel van het NPRZ is het loopbaanoriëntatie en begeleiding-project (LOB). Kids vanaf groep 6 van de basisschool krijgen extra veel voorlichting over perspectieven en verdiensten. Hierdoor krijgen jongeren meer inzicht in de beroepen die er zijn in de kansrijke sectoren en kiezen zij bewuster voor een vervolgopleiding. "Dat was wel nodig ook", aldus oud-wethouder Pastors. "In Nederland kiest gemiddeld de helft voor kansrijke sectoren als zorg en techniek. In Rotterdam-Zuid lag dat op 23 procent. Daar werd veel gekozen voor administratieve opleidingen; werk dat juist veel gedigitaliseerd wordt." Inmiddels gaat dat een stuk beter, mede omdat er, in overleg met werkgevers, sinds zeven jaar baangaranties aan het volgen van kansrijke opleidingen worden gekoppeld. "Het aantal aanmeldingen voor deze AanDeBak-garanties is in de loop der tijd van 275 naar 588 per jaar gestegen."
Trekken aan pubers
Ook de bouw en infra draait sinds twee jaar mee als kansrijke sector. Via de opleidingsbedrijven SPG Infra en Rijnmond Bouw zijn vijftig AanDeBak-garanties afgegeven, waarvan er dit jaar 19 ingevuld worden. "Dat zijn er flink meer dan de traditionele instroom vanuit Rotterdam-Zuid in de bouwsector. Bemoedigend, maar het moet nog beter." Daarvoor heeft Pastors nog wel wat tips. "Wat meer zou kunnen, is dat leuke mensen uit de bouw komen vertellen over hun werk op basisscholen. Dat werkt echt goed, net als snuffelstages, waarbij die kinderen rondleidingen krijgen bij bouwbedrijven. Laat zien hoe mooi het is om mee te kunnen werken aan een weg of gebouw. Je moet echt zorgen voor inspiratie en vooral jong beginnen. Dat is veel effectiever dan als je pas met het charme-offensief begint als het al 16-jarige pubers zijn."
100% bouwopgave
Belangrijk aspect van het NPRZ is om 'sociale stijgers' met betere huisvesting in Rotterdam-Zuid te houden. Als ze niet wegtrekken, kunnen ze als role models dienen. Pastors: "Daarom is het essentieel dat de jaarlijkse bouwopgave hier ook écht gerealiseerd wordt. Die realisatie is van veertig naar honderd procent gestegen en dat houden we al drie jaar vol.' De magic trick? "Een bouwcoördinator…en er bovenop zitten; ook door de verantwoordelijk wethouder. In de bouw is de cultuur toch een beetje van 'uitstel hoort erbij', maar als je stuurt op afspraak is afspraak, zie je dat de hele keten erop gaat letten en ook bijvoorbeeld bestemmingsplannen tijdig door de ambtenarij opgeleverd worden."
Meedoen als bouwbedrijf?
Geïnspireerd? Neem dan contact op met Vera van Rossem. Je kunt aangeven voor welke beroepen je een baangarantie wilt afgeven om zo jongeren direct na het behalen van het diploma een baan aan te bieden. Daarnaast kun je je als lidbedrijf aansluiten bij lokale LOB-activiteiten om jongeren te enthousiasmeren om in de bouw of infra aan de slag te gaan.
