3D-visualisaties van meerwaarde voor de graafsector
De graafsector en het Kadaster zien ontwikkelingen die steeds meer gericht zijn op de derde dimensie. Het KLIC-gebruikersoverleg heeft daarom laten onderzoeken of 3D-visualisaties meerwaarde hebben in de informatie-uitwisseling bij graafwerkzaamheden. Onderzocht is de waarde van 3D-modellen en visualisaties voor KLIC en de WIBON. De uitkomsten zijn positief: 3D biedt voordelen voor de graafsector.
Onderzoekers van de Universiteit Twente, TU Delft en TU Eindhoven hebben bekeken of stakeholders in de graafketen – bronhouders, netbeheerders, projectontwikkelaars en grondroerders - meerwaarde zien in het gebruik van 3D-modellen en visualisaties en bij welke gebruikerstoepassingen. Ook hebben zij de voorwaarden hiervoor in kaart gebracht. Het onderzoek bestond uit diepte-interviews, een enquête en een experiment.
Enkele voorlopige resultaten
- De nauwkeurigheid en volledigheid van brondata (zowel in 2D als 3D) moet beter worden.
- Stakeholders hebben de wens om data(visualisatie) verder te uniformeren.
- Liggingsgegevens hebben een beperkte houdbaarheid.
- Met de 2D CAD-systemen die netbeheerders nu gebruiken is het niet mogelijk om de derde dimensie toe te voegen.
- Niet-technische randvoorwaarden voor 3D zijn eenduidige beelden bij het begrip en impact van 3D, gebruiksvriendelijkheid van ontwerpsystemen en viewers en het niet onmiddellijk beschikbaar hebben van de data.
Op basis van deze eerste onderzoeksresultaten en de afgeleide randvoorwaarden hebben de onderzoekers een opzet gemaakt voor een roadmap naar een 3D KLIC-systeem.
Overgang naar 3D logische stap voor grondroerders
Grondroerders zijn blij met de positieve uitkomsten van het onderzoek naar 3D in de graafsector. Informatie over diepteligging in de voorbereiding en ontwerpfase helpt bij het eerder identificeren van knelpunten en risico’s. Hiermee kunnen kabels en leidingen gerichter worden gelokaliseerd. En ontstaat een realistische risico-inventarisatie met bijbehorend maatregelplan. Zo maken we graven veiliger en voorkomen we graafschades. Het lokaliseren van kabels en leidingen is op dit moment de bron voor informatie over de diepteligging. Om de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van die informatie te vergroten, moeten grondroerders een afwijkende ligging direct melden. De netbeheerder handelt deze af. Dit proces is begin dit jaar aangepast zodat een afwijkende situatie direct gemeld kan worden in de betreffende KLIC-melding wanneer de gebruikte KLIC-viewer aangesloten is op de terug-meld API van het Kadaster. Omdat 3D-informatie nu nog niet op een uniforme manier kan worden opgeslagen en uitgewisseld, is het COB haalbaarheidsonderzoek proefsleuvendatabase interessant om te volgen.
Meer weten? Lees hier het hele onderzoeksrapport.
