Innovatie, bouw en politiek aan tafel in Wageningen
Duurzaam bouwen, samenwerking tussen overheden en bouwbedrijven en de bovenwettelijke eisen van gemeenten. Dit waren gespreksonderwerpen van de laatste roadshow die we hielden voor de verkiezingen voor Provinciale Staten op 15 maart 2023. De locatie was het maritiem instituut MARIN, dat op de zandgronden van Wageningen de internationale zeevaart wereldwijd van de laatste technologie en kennis voorziet.
We willen met de roadshows verbinding maken met lokale politici. Dit omdat, zoals onze directeur Fries Heinis het op 1 maart in Wageningen samenvatte; iedereen baat heeft bij het oplossen van bijvoorbeeld de woningnood of het stikstofprobleem. Tijdens de laatste gemeenteraadsverkiezingen bleken dergelijke bijeenkomsten succesvol: de informatie-uitwisseling was voor alle partijen positief en er ontstonden goede banden tussen BNL-regiobestuurders en lokale bestuurders.
Zeevaartsimulatie
In Wageningen waren tien Gelderse kandidaat-statenleden van bijna alle gevestigde partijen aanwezig. Ook waren vertegenwoordigers van de gemeente (burgemeester F. Vermeulen), MARIN, Bouwbedrijf Van Swaay, stafleden van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) en onze collega's aanwezig. Gezamenlijk werd de bouwplaats bezocht waar MARIN een state-of-the-art simulatiecentrum bouwt. Vanaf ongeveer 2025 kan de maritieme wereld er oefenen op veiligheid, duurzaamheid en nieuwe technieken.
Bovenwettelijke eisen
De potentiële statenleden hebben duurzaamheid en circulariteit hoog in hun agenda's staan. Zij hoorden onder andere vn Fries Heinis en adviseur Markt en Overheid van regio Oost Jarin van der Zande hoe de bouw daar al geruime tijd invulling aan geeft. Zij en ook Wim van Veldhuizen van Bouwbedrijf Van Swaay (dat de uitbreiding van MARIN realiseert) legden uit hoe de eisen van overheden hen soms in de wielen rijden. Zoals wanneer overheden als opdrachtgevers bovenwettelijke eisen opleggen over bijvoorbeeld het gebruik van elektrisch materieel. Als zo'n werk dan toch op de laagste prijs wordt gegund, kunnen de investeringen in e-materieel niet uit, zo legden zij uit. Of wanneer de door de politiek zo gewenste industriële bouw wél leidt tot veel hogere productie van eenheidswoningen, maar dat die vervolgens geen genade vinden in de ogen van welstandscommissies.
Stikstof en Randstad
Gelderland heeft van het kabinet een bouwopgave van 100.000 nieuwe woningen in 2030. De provincie is groot en herbergt de helft van alle Nederlandse Natura-2000 gebieden. Deze door de EU als onmisbaar benoemde natuurgebieden lijden in ons land zwaar onder de stikstoflast. Toch, zo bleek tijdens de discussie in Wageningen, vinden de Gelderse politici dat oplossingen voor de stikstofcrisis meer in de Randstad gezocht moeten worden. "Draai eerst eens aan de schoorstenen in de Rijnmond en veel bouwplannen in de Randstad kunnen worden vergund", stelde een van hen.
Simpel en soepel
In een presentatie bracht Jeffrey Kok van het EIB de Gelderse bouw- en inframarkt in kaart. De toegewezen 100.000 woningen kunnen volgens hem worden gehaald, mits het verwerkelijken van de geplande woningen én een extra planning van nog eens 30.000 woningen sneller worden gerealiseerd. Dan kunnen er hier en daar projecten mislukken, maar dan wordt de opgave toch gehaald. Ook beval Kok de provinciale politici aan de budgets van vertraagde of gestrande projecten snel te benutten voor andere, beter haalbare projecten. Tenslotte adviseerde hij de procedures en bouwplannen vooral simpel en soepel te houden. Dat leidde opnieuw tot een discussie over de bovenwettelijke eisen die gemeenten regelmatig aan hun bouwprojecten stellen. De CDA-kandidaat (en tevens gedeputeerde) Peter Drenth vroeg het EIB en Bouwend Nederland om dergelijke situatie aan hem te melden. Het zorgde voor de afspraak dat we met de provincie samen verder werken om dergelijke onnodige knelpunten bij vergunningverlening te voorkomen.
